Przez określenie STAN NADZWYCZAJNY należy rozumieć wszelkie odmiany regulacji prawnych typu stan wyjątkowy, stan oblężenia, stan zagrożenia bezpieczeństwa państwa, stan wojenny, a nawet stan klęski żywiołowej. Przedmiotem tej pracy są polskie regulacje prawne z zakresu stanów nadzwyczajnych (i towarzysząca im praktyka ustrojowa) od momentu odzyskania niepodległości w 1918 r. aż do schyłku PRL. Jak dotąd nie istnieje żadna monografia historycznoprawna czy prawnokonstytucyjna, zajmująca się tym zagadnieniem, a jedynie kilka artykułów czy wzmianek w opracowaniach o charakterze podręcznikowym. Jest sprawą oczywistą, że nie da się tu pominąć problematyki prawnej stanu wojennego z 12/13 grudnia 1981 r., chociaż intencją autora było, aby nie zdominowała ona niniejszej pracy.