Recenzja książki Gdyby Nina wiedziała

Goli Otok (tł. „naga wyspa”) to niewielka chorwacka wyspa. Brak na niej bujnej roślinności – latem jest piekielnie gorąco, a zimą przeraźliwie zimno. Za czasów Jugosławii i rządów Tito powstał tam jeden z najcięższych obozów pracy dla więźniów politycznych. Więźniowie nie tylko zmagali się z trudami ciężkiej pracy w kamieniołomie, ale i warunkami atmosferycznymi.

Wera. Córka Wery – Nina. Córka Niny i Rafaela - Gili. Łączą ich więzy krwi i skomplikowane losy. Wera została zesłana na Goli Otok, była to cena za miłość, dziś kobieta jest fundamentem rodziny. Nina przez całe życie ucieka – od matki, córki, uczucia, życia. Gili – twarda jak nikt, próbuje poskładać rodzinne skrawki. Rafael – na swój sposób odważny i wierny.

Autorem „Gdyby Nina wiedziała” jest Dawid Grosman, pierwsze nazwisko izraelskiej prozy, często wymieniany jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla. Powieść opata jest na prawdziwych wydarzeniach. To historia pokiereszowanej przez los rodziny, gdzie jej członkowie próbują sklecić całość z kawałków wspomnień. To historia o tym jak traumy mogą przechodzić przez pokolenia i jak ważna jest miłość i zaufanie.

„Gdyby Nina wiedziała” nie jest łatwą powieścią. Wymaga koncentracji, zrozumienia i zagłębienia w treść. Już na starcie trzeba przebrnąć przez skomplikowaną narrację – skrawki wspomnieć Gili, czasem pozbawione sensu i chronologii oraz rzeczywiste wydarzenia gdy rodzina decyduje się na podróż by poukładać myśli i relacje. Na pierwszy plan wybijają się sprawy trudne i wszechogarniający smutek, jednak nie brakuje tu również rodzinnego ciepła i troski. To opowieść o dwóch najważniejszych emocjach – miłości i nienawiści.

Powieść Grosmana należy włożyć na półkę z prozą ambitną, która zmusza do refleksji i niesie przesłanie. Czytaniu towarzyszy aura niepewności, ciągły niepokój i podświadomy strach przed bolesną prawdą. Wybija z rytmu mnóstwo zbędnych dygresji, pomagają świetne dialogi. Tak jak bohaterowie muszą poskładać swoje relacje, tak samo czytelnik musi sam sobie ułożyć historię Wery, Niny i Gili.

Było trudno. Czy warto? Musicie przekonać się sami.



Za egzemplarz dziękuję Wydawnictwu Znak Literanova