Kryzysy. Punkty zwrotne dla krajów w okresie przemian recenzja

Według słownika PWN "kryzys" w potocznym znaczeniu, to okres przełomowy, rozstrzygający, zwrotny. Nie będzie zatem odkrywcze stwierdzenie, że stan kryzysowy towarzyszy ludzkości od jej zarania, że właściwie cała ludzkość zebrana do kupy, kraj, czy człowiek, nieustanie musi przezwyciężać - zazwyczaj poprzez dokonywanie wyborów - doświadczające go kryzys za kryzysem. Jared Diamond w swojej najnowszej książce, zajął się analizą i porównaniem: przyczyn, przebiegów i skutków kryzysów, które dotknęły siedem krajów, a w wyniku których kraje te musiały radykalnie się zmienić.

W kolejnych rozdziałach Jared Diamond opisuje, analizuje i porównuje kryzysy narodowe, jakie w niedawnej historii miały miejsce w: Finlandii podczas wojny ze Związkiem Radzieckim, Japonii i jej reform ery Meiji, Chile za rządów Allende zakończonych zamachem stanu, Indonezji i jej krwawej drogi do niepodległości, Niemiec (zachodnich) i ich odbudowy po II wojnie światowej oraz Australii i jej kryzysu tożsamościowemu po erze brytyjskiego imperializmu. W pozostałej części książki Diamond skupia się na analizie obecnych kryzysów i prognozach na przyszłość dla USA, Japonii oraz całego świata. Tak pokrótce prezentuje się zawartość "Kryzysów..."

Warto zwrócić uwagę na metodę badawczą przyjętą przez Amerykanina. Diamond przy rozpatrywaniu każdego z wyżej wymienionych krajów, posługuje się bowiem zbiorem 12 czynników określających prawdopodobieństwo zażegnania kryzysu, który to zbiór zaczerpnął z doświadczeń terapeutów kryzysowych, pracujących na co dzień między innymi z ofiarami wypadków i zmodyfikował go w taki sposób, aby pasował do krajów - na przykład "siłę ego" zastępując "tożsamością narodową" i jeśli połączyć tą prostą i elegancką metodę porównawczą, z lekkim piórem Diamonda (autor nie stroni od osobistych historii związanych z każdym opisywanym krajem, dlatego wiele z zawartych w książce spostrzeżeń wywodzi z własnych doświadczeń) to wychodzi nam naprawdę bardzo dobra książka popularnonaukowa.

Na koniec muszę przyznać, że po lekturze czuję jednak delikatny niedosyt. Znając pióro profesora Diamonda z wybitnych ale nie tak "lekkich" "Strzelb zarazków i stali" spodziewałem się nieco bardziej rozbudowanego opisu przyczyn konfliktów, bo z chęcią dowiedziałbym się więcej o historii Indonezji, czy Japonii ery Meiji, z drugiej strony można zarzucić Diamondowi, że nie napisał w "Kryzysach" nic odkrywczego i pisze rzeczy oczywiste - jest w tym trochę prawdy, ale jak autor rzecze w epilogu (a co popieram w całej rozciągłości): "...potrzebujemy takiej książki, ponieważ nie sposób zaprzeczyć, że te "oczywiste" wymagania [względem wartości] często były i nadal są ignorowane" (k. 438).


Za możliwość przeczytania "Kryzysów" dziękuję klubowi recenzenta portalu nakanapie.pl.