Komendant. Życie Salomona Morela recenzja

Salomon Morel. Ofiara i kat. Zwyrodnialec i kochający ojciec. Koszmar więźniów i ulubieniec sąsiadów. Reportaż o jego życiu to nie tylko ciekawy materiał historyczny. To także – a może przede wszystkim – studium nad krzywdą, niesprawiedliwością i drzemiącym w człowieku pragnieniem zemsty.

Żyd Szlomo Morel w 1942 stracił rodzinę. Jego bliskich wyciągnięto z ukrycia i rozstrzelano. On sam zbiegł i trafił do działających w lesie partyzantów. Po wojnie został strażnikiem na Zamku w Lublinie, gdzie po raz pierwszy zamruczały drzemiące w nim demony. Następnie Morela mianowano komendantem obozu „Zgoda” w Świętochłowicach. Przebywali tam mieszkańcy Górnego Śląska, którzy podpisali volkslistę, nie podobali się komunistycznej władzy, lub zwyczajnie mieli pecha znaleźć się w niewłaściwym miejscu, w niewłaściwym czasie.

Okrutne pobicia, wymyślne tortury, gwałty, obecna na każdym kroku przemoc fizyczna i psychiczna, morderstwa. A w centralnym punkcie on, dyrygent tej bestialskiej orkiestry. Tak wyglądała codzienność mieszkańców obozu. Jedna trzecia z nich nie przeżyła pobytu. Ci, którym się udało, rysują obraz Salomona Morela jako potwora. Ci, którzy znają go prywatnie, nie potrafią w to uwierzyć.

To nie jest literatura, która przyciąga rozentuzjazmowane tłumy. Wymaga za to wiele dziennikarskiej pracy i odkopywania wydarzeń, których bohaterowie nie chcą pamiętać. Czapki z głów dla ludzi, którzy podejmują podobne tematy. Anna Malinowska odrobiła pracę domową, wydaje się, że nawet do przesady. Wiele uwagi poświęca córce Morela, a także ludziom z jego otoczenia, którzy - w moim odczuciu - nie mieli zbyt wiele do powiedzenia na temat tego zwyrodnialca. Momentami miałem wrażenie, że w książce jest za mało samego komendanta, a poboczne wątki zajmują zbyt wiele miejsca. Mimo to, reportaż jest poruszający i z pewnością zostanie w mojej pamięci na długo. Ta historia pokazuje, że słabość jednego człowieka potrafi zniszczyć życie setek. Że nie wszystko można usprawiedliwić traumą, a łańcuch zemsty musi zostać przerwany.

Za egzemplarz e-booka dziękuję wydawnictwu Agora.

Zapraszam na Instagram: @the.bookking