Ostatni świadkowie recenzja

Swietlana Aleksijewicz odmienia słowo "wojna" przez wszystkie przypadki.
W książce "Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy" rozmawia z osobami które w trakcie wybuchu wielkiej wojny ojczyźnianej (czyli w czerwcu 1941 roku kiedy to Niemcy napadły na ZSRR) były dziećmi.
Pozycja ta to zapis kilkudziesięciu rozmów z dorosłymi dziś ludźmi którzy powracają do traumatycznych wydarzeń sprzed kilkudziesięciu lat. Jedni czują potrzebę mówienia, dzielenia się swoimi przeżyciami a inne wręcz przeciwnie - robią to niechętnie i z bólem.
A autorka słucha ich wspomnień, po prostu słucha. Tylko tyle i aż tyle.

Swietłana Aleksijewicz ma ogromny dar, który dany jest niewielu. Jej empatia, szacunek do rozmówcy i powstrzymywanie się od ferowania ocen sprawia że ludzie się przed nią otwierają mówiąc często o rzeczach o których chcieliby zapomnieć. Niezmiennie mnie to w twórczości autorki zachwyca.
Ta pozycja to kolejna książka która pozostanie w głowie na długo.

Zawarte w książce wspomnienia ukazują wojnę z perspektywy dziecka któremu nagle spokojny i bezpieczny świat wywraca się do góry nogami.
Przerażają sceny kiedy to dzieci były świadkami śmierci swoich rodziców, kiedy bez opieki i wsparcia kilkulatki starały się przeżyć kolejny dzień często opiekując się jeszcze młodszym rodzeństwem.
Przeraża skala sieroctwa jakiej doświadczyły (większość rozmówców spędziła lata wojny i powojenne w domach dziecka), codziennego strachu i głodu.

Pióro Swietlana Aleksijewicz cenię też za to że skupia się na ludziach i ich przeżyciach unikając wielkiej polityki. Ktoś może się na to oburzać, znając wydarzenia poprzedzające wybuch wojny miedzy Niemcami i ZSRR (agresja ZSRR na Polskę we wrześniu 1939) ale przerażenie i rozpacz najmniejszych jest zawsze taka sama niezależnie o tego kto pociąga za sznurki wielkiej historii.

Byłam, jestem i pozostanę wielbicielką autorki. Każda kolejna książką jej autorstwa która czytam umacnia mnie w przekonaniu że Literacka Nagroda Nobla którą otrzymała w 2015 roku, jak niewiele ostatnio, była jak najbardziej zasłużona.