Marta Tymińska: Była sobą. Przede wszystkim sobą. Jak ja tęsknię za tą dawną Martą. Chciałabym choć na chwile wrócić do siebie z przeszłości, aby poczuć, jak to jest być wolną. Wolną od tych dręczących myśli o jedzeniu, wyglądzie. Jak to było przed anoreksją. Byłam też spontaniczna. Nie planowałam za dużo, ale potrafiłam zmieniać swoje plany, gdy była była potrzeba. Czyli trochę inaczej niż jest obecnie. Jestem osobą z ogromnym bagażem doświadczeń. Za mną kilka lat terapii, rozmów z lekarzami, terapeutami, pobyt w ośrodku. To wszystko bardzo mnie zmieniło.

 

Z mojego punktu widzenia to jest nawet niemożliwe, abym była tą samą osobą, co wcześniej. Mimo że nie każdy widzi różnicę – bo o to właśnie się staram. Na pewno zauważają ją moi domownicy i osoby, z którymi byłam najbliżej zarówno w trakcie, jak i przed chorobą. Naprawdę trudno dostrzec u mnie tą zmianę, która dla mnie i moich bliskich, jest widoczna gołym okiem.

 

 

Szczerze mówiąc, na początku nie planowałam jej wydawać. Przyszedł dzień, kiedy stwierdziłam, że muszę to wszystko z siebie "wyrzucić". Było mi ciężko, kiedy to wszystko trzymałam w sobie. Przeszkadzała mi moja przeszłość. Postanowiłam, że czas to sobie uporządkować. Usiadłam i zaczęłam pisać. To była dla mnie taka forma terapii. Z czasem, gdy zaczęło pojawiać się coraz więcej tekstu, więcej wierszy stwierdziłam, że chcę, aby w przyszłości moja historia ujrzała światło dzienne. Ukazuje ona prawdę na temat zaburzeń odżywiania i mam nadzieję, że otworzyła oczy tym, którzy uważają, że anoreksja to jest nasz wymysł i że po prostu wystarczy zacząć jeść… Ale to nie jest takie proste...

 

Czy się wstydziłam? Oczywiście! W książce przedstawiam swoja drugą twarz. Moje drugie oblicze, które przez tyle lat starałam się ukrywać. Choć nie zawsze mi się to udawało, bo mój wygląd wszystko zdradzał. Oprócz tego też bardzo się bałam. Bałam się, że każdy zacznie na mnie patrzeć przez pryzmat anoreksji. Bałam się opinii innych. Natomiast po wydaniu książki dostałam tyle cudownych i ciepłych słów, gratulacji, że ten dzień uświadomił mi tylko, że dobrze zrobiłam. Potem zaczęły napływać do mnie wiadomości z pozytywnymi opiniami na jej temat. I nadal je dostaję. Mnie to bardzo cieszy, bo dzięki temu wiem, że moje stracone lata nie poszły na marne. Bo skoro komuś pomogły, to czemu nazywać je straconymi…?

 

 

Ta historia to duża część mojego życia. Ta historia – to ja. Po prostu. Choć szczerze mówiąc, często – czytając tę książkę – nie dowierzam, że to o mnie i że opisuje ona moje życie. Nie dowierzam, że to ja jestem tą dziewczyną. Ale podzieliłam się tym z innymi, aby jak najwięcej osób dowiedziało się, czym jest anoreksja. Chciałam też przekazać dużo wsparcia dla osób, które obecnie walczą. W tej książce zawarłam wszystko, co chciałabym usłyszeć, gdy w tym tkwiłam. I dlatego dla mnie ma ogromną wartość. Książka stoi u mnie na półce w pokoju i patrząc na nią, czuję siłę. Czuję dumę, że udało mi się wyjść z najgorszego okresu w moim życiu i że udało mi się spełnić moje marzenie, żeby ujrzeć swoje imię i nazwisko na okładce książki.

 

Myślę, że dla czytelników też w pewnym sensie wiele znaczy. Bo jest to tak jakby pomoc do walki z wrogiem. A żeby z wrogiem wygrać – trzeba go znać, dlatego podzieliłam się bardzo prywatnymi sytuacjami z mojego życia, aby ułatwić innym tę walkę.

 

 

Wydając książkę zupełnie nie spodziewałam się, że wzbudzi aż tak duże zainteresowanie i że tak szybko konieczny będzie dodruk. Książka zaczęła pojawiać się też w bibliotekach. Ale z drugiej strony czułam, że temat sam się obroni. Bo niestety w dzisiejszych czasach jest to bardzo powszechny problem. Chorują coraz młodsze osoby. Ale właśnie takie prawdziwe historie przedstawiają chorobę w zupełnie innym świetle. Ja to wiem, bo w książce opisałam takie objawy, których nie znalazłam na żadnej stronie internetowej. Biografie to cenne źródła wiedzy na temat osiągnięć czy nawet niepowodzeń. To historie, które napisało życie. Ludzie tak chętnie po nie sięgają, aby dokładnie dowiedzieć się czym jest problem, z którym mają styczność na co dzień. Cudze doświadczenia mogą pomóc innym uniknąć porażki, błędu i ich negatywnych konsekwencji.

 

 

W trakcie zmagań z anoreksją często czytałam blogi oraz opisane w Internecie historie dziewczyn walczących z zaburzeniami odżywiania. Więc tak, sięgnęłabym po taką książkę, bo z perspektywy czasu stwierdzam, że nikt do nas nie dotrze, tak jak osoba, która walczyła z podobnym problemem. Choć z drugiej strony trudno mi odpowiedzieć na to pytanie, bo już nie jestem i nigdy nie będę osobą, która nie przeszła anoreksji.

 

 

Myślę, że po moją książkę sięgają różne osoby, zarówno te, które chorują na zaburzenia odżywiania, jak i te, które mają styczność z nimi np. u swoich biskich, ale też osoby, które po prostu są ciekawe tej historii. Wydaje mi się, że każdy znajdzie w niej "coś" dla siebie. Dostałam mnóstwo widomości od osób, które nie miały i nie mają nic wspólnego z anoreksją, ale i tak ta historia skłoniła ich do refleksji oraz dała inne spojrzenie na życie. Pisały do mnie mamy dziewczyn, które chorują na anoreksję. Czasem prosiły o poradę. I muszę przyznać, że nie spotkałam się z żadną negatywną opinią, z czego jestem bardzo szczęśliwa.

 

 

Tak, dokładnie. Anoreksja świadomie niszczyła mnie codziennie. Jej każdy ruch był przemyślany. Ja byłam jej takim "projektem", który chciała zrealizować. Z tym że na samym początku nie wiedziałam, jak ma on ostatecznie wyglądać. Teraz już wiem, do czego chciała doprowadzić. Robiła tak, żeby jej było dobrze i nie zważała na moje potrzeby. Ignorowała moje cierpienie. Zmuszała do restrykcji, które powodowały, że nikłam w oczach. Anoreksja lubiła być anonimowa dla lekarzy. Gdy tylko została zdiagnozowana i gdy podejmowałam próby walki z nią, atakowała mocniej. Czułam, że coś kieruje moimi myślami i wiem, że to nie byłam ja. To jest tak silne uczucie, że naprawdę ciężko zmusić osobę chorą do leczenia, jeśli ona sama tego nie będzie chciała.

 

 

Bo ona była moją przyjaciółką. Czułam jej obecność na każdym kroku. Byłam pewna, że dzięki niej moje życie będzie cudowne. Tak mi obiecała. I ja cały czas żyłam taką złudną nadzieją, że z nią wszystko mi się ułoży i że zrobi ze mnie piękną, szczęśliwą dziewczynę. Tylko ona wiedziała, co mi powiedzieć, a ja nie potrafiłam się jej oprzeć. Motywowała mnie do walki. Do walki ze sobą. Umiała ze mną rozmawiać. To właśnie z nią się czułam ważna i pewna siebie. Dlatego robiłam wszystko, by była ze mnie dumna. Bałam się, że ją stracę. Słuchałam jej rad. Miałam wrażenie, że tylko ona mnie rozumie i ta świadomość, że jest ktoś, przed kim nie muszę udawać, podnosiła mnie na duchu. W pewnym momencie była dla mnie ważniejsza niż moja rodzina.

 

To nie jest takie proste, aby wskazać, kiedy anoreksja stała się moim wrogiem. Owszem, bywały momenty, kiedy miałam jej dość, ale nie wyobrażałam sobie tego, że mogę ją stracić. Mimo że wiedziałam i zrozumiałam, że nie wnosi nic dobrego do mojego życia. Dawała mi coś, co w tamtym czasie było dla mnie najważniejsze – chude ciało, które było moim marzeniem. Gdy chciałam zakończyć z nią przyjaźń, ona na to nie pozwalała, odsuwała ode mnie te myśli.

 

Przez długi czas nie dopuszczałam do siebie słów lekarzy, rodziny, że mam anoreksję. Dopiero w ośrodku ta izolacja od świata spowodowała, że zdałam sobie sprawę, co zrobiłam. To tam otworzyły mi się oczy. Obudziłam się. Nie byłam w stanie wybaczyć anoreksji (i sobie), że trafiłam w takie miejsce, które bardzo zmienia ludzi i zostaje w pamięci na długo.

 

Teraz już nie pozwolę jej na nowo mnie zniszczyć, bo wiem, co mnie czeka, jeśli znowu jej ulegnę. Wiem, że wystarczy tylko jeden raz się jej posłuchać, aby przejęła władzę nad naszymi myślami. A nie wiem, czy miałabym tyle siły, żeby drugi raz z nią walczyć…

 

 

Obawiałam się tego pytania, ale też czułam, że w pewnym momencie padnie. Nie lubię za bardzo na nie odpowiadać, ponieważ też już mnie trochę męczy. Dużo osób mi je zadaje i nawet sama często pytam siebie: dlaczego? Naprawdę mam cudowną rodzinę i gdyby nie oni, nie dałabym sobie rady. I tak jak napisałam w książce: "I choć chciałabym nie chorować i lepiej byłoby, gdybym tego nie doświadczyła, to mimo wszystko cieszę się, że przyszło mi się z tym zmagać u boku tak wspaniałych osób". Po prostu zaczęłam się odchudzać razem z moją siostrą-bliźniaczką.

 

A czemu zaczęłam? Niskie poczucie własnej wartości, zmiana szkoły, promowanie idealnych ciał na stronach internetowych – myślę, że to wszystko w pewnym stopniu wpłynęło na to, że chciałam zmienić swój wygląd. I mi się to spodobało. Cieszyło mnie to, że umiem odmówić sobie jedzenia i że mogę kontrolować swoją wagę i swój wygląd. Miałam wpływ na to, co zjem i nikt nie potrafił mnie do tego zmusić. Aż przyszedł moment, kiedy przestało dla mnie liczyć się zdrowie, tylko chudość.

 

Nie umiem wskazać konkretnego dnia, daty, kiedy anoreksja na dobre zagościła w moim życiu. To nie stało się z dnia na dzień. To były etapy, tak jak nazwałam to w książce. I pewnie psychologowie wytłumaczyliby to w jakiś inny sposób. Kilku takich było, co usilnie próbowali zrobić z mojej rodziny przyczynę mojego problemu, ale ja nigdy w to nie wierzyłam, zawsze zaprzeczałam i zawsze będę zaprzeczać. Nigdy moi bliscy nie powiedzieli niczego złego na temat mojego wyglądu przed odchudzaniem. Nigdy mnie nie odrzucili w trakcie choroby i traktowali tak jak pozostałych członków mojej rodziny. I każdemu życzę takich ludzi wokół siebie, bo to oni dawali mi do zrozumienia, że nigdy nie przestaną o mnie walczyć, nawet gdy ja już się poddałam. Absolutnie nikogo nie winię za nic w moim życiu, ponieważ ono zawsze zależało i będzie zależeć ode mnie.

 

Jakich ludzi dosięga? Na to nie ma reguły. Każdy może zachorować na anoreksję. Ja też nigdy nie pomyślałam, że mnie kiedyś dopadnie. A jednak…

 

 

Gdy zdecydowałam się przelać swoją historię na papier, pierwsze słowa jakie napisałam to zabrała mi wszystko... Myślę, że idealnie opisują moje zmagania z anoreksją i podsumowują tą "przygodę" z nią. I gdy zdecydowałam się na wydanie książki, stwierdziłam, że to hasło idealnie pasuje na tytuł. Zabrała mi wszystko... Zabrała mi zdrowie, szczęście, radość życia, pewność siebie, rodzinę, znajomych. Mało brakowało, a zabrałaby mi także moje życie.

 

 

W trakcie zaburzeń odżywiania moje myślenie się zmieniało. Ja się zmieniałam. Dlatego napisałam, że byłam w trzech wcieleniach.

 

Zdecydowanie najlepsze było pierwsze. Bez anoreksji. Wtedy jeszcze nie wiedziałam nic o tej chorobie. Nic mnie nie ograniczało. Planowałam przyszłość, pojawiały się u mnie nowe cele, marzenia. Ale nie byłam przygotowana na to, że za chwile będę musiała toczyć walkę, która bardzo mnie zmieni. Anoreksja zagłuszała moje własne "ja". Byłam bezsilna. Wraz z nią pojawił się u mnie perfekcjonizm, który w pewnym stopniu pozostał. Z dnia na dzień zapominałam, jak to jest normalnie funkcjonować. Moje zachowanie na pewno nie było normalne. Różniło się od pozostałych członków rodziny. Na początku tylko pod względem jedzenia, ale z dnia na dzień nie tylko w tym odbiegało od reszty. Bardzo chciałam do nich wrócić i być taka jak kiedyś, kiedy nie ograniczało mnie jedzenie, mój wygląd i moje myśli. Kiedy byłam dawną sobą!

 

Teraz jestem w trzecim wcieleniu i muszę stwierdzić, że jest chyba najtrudniejsze ze wszystkich. Bo jestem na pograniczu. Na pograniczu normalności, ale z drugiej strony ta świadomość, że przeszłam przez piekło nie daje mi spokoju. I wiem, że jestem normlaną osobą, normalnie wyglądającą, ale z drugiej nie jest to takie łatwe, aby pozbyć się tego z dnia na dzień. Najbardziej mi przeszkadzał/przeszkadza wzrost wagi. Wróciły mi wszystkie kilogramy, które zgubiłam w czasie odchudzania, i nie będę ukrywać, że każdy kilogram na wadze w górę, dodatkowo obciążał mnie psychiczne. Na pewno z czym teraz się zmagam to nauka samoakceptacji i akceptacji swojej przeszłości. Mam momenty, że stoję przed lustrem i zachwycam się sobą, zachwycam się swoim wyglądem, jednocześnie mając przed oczami siebie sprzed kilku lat. Czasem nie wierzę, że mi się udało, ale tak naprawdę tylko ja wiem, ile mnie to kosztowało, ile wylałam łez i ile nie przespałam nocy, aby to osiągnąć. Przeglądając zdjęcia z poprzednich lat muszę przyznać, że jestem przerażona. Byłam okropnie wychudzona, smutna, ale dopiero teraz to widzę, po tych kilku latach. I dla mnie to jest duża zmiana na plus w moim myśleniu. Nie chciałabym drugi raz tak wyglądać.

 

 

Bardzo łatwo przegapić początki tej choroby, zawłaszcza, że osoba chora naprawdę świetnie potrafi to ukrywać. To wszystko zaczyna się niewinnie. Zdrowe odżywianie, lekka aktywność fizyczna dopasowana do naszych możliwości, aby trochę poprawić swoją sylwetkę. Ale myślę, że takim pierwszym sygnałem, oprócz ograniczania jedzenia, rezygnowania całkowicie z pewnych produktów, jest jedzenie w samotności. Ja zdecydowanie wolałam zjeść z dala od innych, aby nikt nie komentował ilości mojego jedzenia. A czasem po prostu wolałam jeść sama – żeby nie zjeść. Na pewno każdy zrozumie, co mam na myśli. Zakrywanie swojego ciała luźnymi ubraniami, izolowanie się od rodziny, znajomych, brak chęci wychodzenia z domu – to już są niepokojące objawy. Ciągłe myślenie o jedzeniu, niejedzeniu, kaloriach zastępuje pasje, zainteresowania. Chęć szykowania posiłków dla innych, wybuchy złości, agresji zwłaszcza wtedy, gdy poruszany jest temat jedzenia. Takich pierwszych znaków, sygnałów jest naprawdę dużo. Najważniejsze, to już wtedy, gdy się pojawią, zacząć walkę o siebie lub swoich najbliższych, bo im szybciej tym lepiej!

 

 

Wizja normalnego, lepszego życia. Naprawdę chciałam już być zdrowa. Pragnęłam po prostu zacząć żyć. Byłam wykończona fizycznie i psychiczne, wygłodzona już do takiego stopnia, że nie miałam na nic siły. Wtedy motywowali mnie moi bliscy. Wiedziałam, że muszę zrobić to dla nich. Tak jak oni walczyli o mnie, tak ja zaczęłam walczyć o siebie. Stwierdziłam, że to jest najlepszy moment, gdyż potem już będzie za późno. Choć trudno było mi sobie wyobrazić, że będę w stanie to zrobić, wiedziałam, że nie mam nic do stracenia. Wręcz przeciwnie. Miałam świadomość, że potem będzie tylko ciężej mi z tego wyjść, ponieważ anoreksja też będzie silniejsza.

 

Bywały dni, kiedy bałam się zasnąć. O tym nie pisałam w książce. Bałam się, że jak zasnę, to już nie obudzę się rano. Zazwyczaj w takie wieczory bardzo źle się czułam. Nawet sobie nie wyobrażasz, z jaką ulgą rano otwierałam oczy. I wtedy miałam takie myśli, co by było, gdyby tak się nie stało? Co by moja rodzina przeżywała? Nie mogłam do tego dopuścić. Oni zrobili wszystko, aby mi pomóc. Nigdy się nie poddali. Nawet jak nie widzieli poprawy, to szukali innych sposobów, aby ratować moje życie.

 

 

Okropny! Czułam się dosłownie wyłączona z życia. Mój świat kręcił się wokół jedzenia. A właściwie niejedzenia. Mam wrażenie, że przespałam te wszystkie lata. Nie wiedziałam, kim jestem i jaki jest mój cel. Stałam się nie do poznania. Nie byłam sobą. Człowiek budzi się rano z pytaniami w głowie: co mogę dziś zjeść, a czego nie mogę? Czy w ogóle mogę dziś coś zjeść? To jest naprawdę męczące. Ale ja byłam pewna, że niższa waga sprawi, że polubię siebie bardziej. Mi nie przeszkadzała ta świadomość, że sama siebie niszczę. Z jednej strony wiedziałam, że robię źle i na pamięć znałam konsekwencje niejedzenia, które słyszałam od lekarzy, ale z drugiej strony dla mnie nie miało to żadnego znaczenia. Mnie nie interesowało moje zdrowie.