Urodził się w Arequipie w Peru jako jedyne dziecko Ernesto Vargasa Maldonado oraz Dory Llosa Ureta.
W rok po urodzeniu jego rodzice rozwiedli się, a on wraz z matką przeniósł się do Boliwii, gdzie jego dziadek był honorowym konsulem Peru. W 1945 rodzina wróciła do Peru i osiadła w Piura, gdzie dziadek został lokalnym urzędnikiem. W tym czasie napisał swe pierwsze młodzieńcze opowiadanie Los cachorros. Wkrótce potem jego rodzice ponownie wzięli ślub i przenieśli się do Limy, gdzie jego ojciec był politykiem. Obserwacje życia wyższych sfer politycznych jakie poczynił młody Vargas Llosa, stały się osnową jego przyszłych powieści, w szczególności Rozmowy w Katedrze.
Będąc młodzieńcem zaczął pisać opowiadania i poezje. W zdominowanym przez męską siłę społeczeństwie (kult macho) literatura uznawana była za domenę kobiet. Ojciec Mario Vargasa Llosy, zaniepokojony zainteresowaniami syna, wysłał czternastolatka do szkoły kadetów Colegio Militar Leoncio Prado w Limie, mając nadzieję, że wojskowe życie zmieni jego zainteresowania. Przeżycia pisarza z okresu pobytu w szkole były podstawą jego pierwszej powieści Miasto i psy. Nie ukończywszy szkoły wojskowej wrócił do Piura, gdzie skończył szkołę średnią. Obserwacja tego miasta zaowocowała powieścią Zielony dom. W czasie nauki Mario Vargas Llosa zaczął pracować w lokalnej gazecie. Jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej napisał opowiadanie Los jefes i rozpoczął pracę nad swym pierwszym dramatem scenicznym La Huida del Inca.
W 1953 rozpoczął studia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Świętego Marka w Limie. Jego decyzja przyjęta została w rodzinie jako rebelia, gdyż odrzucił on ofertę studiów na Pontyfikalnym Uniwersytecie Katolickim Peru, do którego uczęszczała młodzież pochodząca z klas wyższych. W 1955 roku, w atmosferze skandalu obyczajowego, poślubił Julię Urquidi, swą daleką ciotkę, starszą od niego o 13 lat. Swe przygody z tego okresu przedstawił w humorystycznej powieści Ciotka Julia i skryba – autobiograficznym dziele pisarza. Po ukończeniu studiów pracował w kilku miejscach jednocześnie, między innymi redagując kronikę policyjną dla lokalnej gazety i pisząc skrypty do audycji radiowych. Jego pierwszą opublikowaną informacją prasową była depesza w dzienniku "La Prensa". W 1959 Llosa wraz z żoną przeniósł się do Paryża, gdzie pracował jako nauczyciel hiszpańskiego i dziennikarz. W 1964 rozwiódł się z Julią i w 1965 ożenił się po raz drugi - z kuzynką Patricią Llosa. Z drugą żoną miał troje dzieci: syna Alvaro (urodzony w 1966 roku), pisarza, drugiego syna Gonzalo (urodzony w 1967 roku) oraz córkę Morganę, fotografkę (urodzoną w 1974 roku). W 1966 przeniósł się z Paryża do Londynu, gdzie zaczął wykładać literaturę iberoamerykańską na Queen Mary College. Jednocześnie zaczął się udzielać w emigracyjnym życiu politycznym. W całym okresie swej emigracji pisał powieści, przynoszące mu światową sławę, jak również zajmował się studiami nad literaturą hiszpańską. W 1990 Mario Vargas Llosa kandydował w wyborach na prezydenta Peru z ramienia partii liberalnej. W pierwszej turze głosowania, 8 kwietnia, nieznaczną ilością głosów wyprzedził Alberto Fujimori – sojusz wyborczy „Cambio 90”. Przegrał z nim w drugiej turze, która odbyła się 10 czerwca 1990 roku. Współcześnie Mario Vargas Llosa dzieli swe życie pomiędzy okresy pobytu w ojczystym kraju i na emigracji, publikuje powieści, szkice i artykuły publicystyczne, wykłada, prowadzi programy telewizyjne. Jego książki tłumaczyli w Polsce m.in.: Wojciech Charchalis, Małgorzata Lewicka, Filip Łobodziński, Carlos Marrodán Casas, Kazimierz Piekarec, Danuta Rycerz, Joanna Skórnicka, Dorota Walasek-Elbanowska, Zofia Wasitowa, Ewa Zaleska.
Laureat Premio Nacional de Novela del Perú (1967), Nagrody Księcia Asturii (1986). W 1994 r. otrzymał Nagrodę Cervantesa - najwyższe możliwe trofeum w świecie literatury hiszpańskojęzycznej. 7 października 2010 roku w wieku 74 lat Mario Vargas Llosa został uhonorowany nagrodą Nobla. Jak uzasadnia werdykt Szwedzka Akademia został nagrodzony za "kartografię struktur władzy oraz wyraziste obrazy oporu, buntu i porażek jednostki".
W rok po urodzeniu jego rodzice rozwiedli się, a on wraz z matką przeniósł się do Boliwii, gdzie jego dziadek był honorowym konsulem Peru. W 1945 rodzina wróciła do Peru i osiadła w Piura, gdzie dziadek został lokalnym urzędnikiem. W tym czasie napisał swe pierwsze młodzieńcze opowiadanie Los cachorros. Wkrótce potem jego rodzice ponownie wzięli ślub i przenieśli się do Limy, gdzie jego ojciec był politykiem. Obserwacje życia wyższych sfer politycznych jakie poczynił młody Vargas Llosa, stały się osnową jego przyszłych powieści, w szczególności Rozmowy w Katedrze.
Będąc młodzieńcem zaczął pisać opowiadania i poezje. W zdominowanym przez męską siłę społeczeństwie (kult macho) literatura uznawana była za domenę kobiet. Ojciec Mario Vargasa Llosy, zaniepokojony zainteresowaniami syna, wysłał czternastolatka do szkoły kadetów Colegio Militar Leoncio Prado w Limie, mając nadzieję, że wojskowe życie zmieni jego zainteresowania. Przeżycia pisarza z okresu pobytu w szkole były podstawą jego pierwszej powieści Miasto i psy. Nie ukończywszy szkoły wojskowej wrócił do Piura, gdzie skończył szkołę średnią. Obserwacja tego miasta zaowocowała powieścią Zielony dom. W czasie nauki Mario Vargas Llosa zaczął pracować w lokalnej gazecie. Jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej napisał opowiadanie Los jefes i rozpoczął pracę nad swym pierwszym dramatem scenicznym La Huida del Inca.
W 1953 rozpoczął studia na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Świętego Marka w Limie. Jego decyzja przyjęta została w rodzinie jako rebelia, gdyż odrzucił on ofertę studiów na Pontyfikalnym Uniwersytecie Katolickim Peru, do którego uczęszczała młodzież pochodząca z klas wyższych. W 1955 roku, w atmosferze skandalu obyczajowego, poślubił Julię Urquidi, swą daleką ciotkę, starszą od niego o 13 lat. Swe przygody z tego okresu przedstawił w humorystycznej powieści Ciotka Julia i skryba – autobiograficznym dziele pisarza. Po ukończeniu studiów pracował w kilku miejscach jednocześnie, między innymi redagując kronikę policyjną dla lokalnej gazety i pisząc skrypty do audycji radiowych. Jego pierwszą opublikowaną informacją prasową była depesza w dzienniku "La Prensa". W 1959 Llosa wraz z żoną przeniósł się do Paryża, gdzie pracował jako nauczyciel hiszpańskiego i dziennikarz. W 1964 rozwiódł się z Julią i w 1965 ożenił się po raz drugi - z kuzynką Patricią Llosa. Z drugą żoną miał troje dzieci: syna Alvaro (urodzony w 1966 roku), pisarza, drugiego syna Gonzalo (urodzony w 1967 roku) oraz córkę Morganę, fotografkę (urodzoną w 1974 roku). W 1966 przeniósł się z Paryża do Londynu, gdzie zaczął wykładać literaturę iberoamerykańską na Queen Mary College. Jednocześnie zaczął się udzielać w emigracyjnym życiu politycznym. W całym okresie swej emigracji pisał powieści, przynoszące mu światową sławę, jak również zajmował się studiami nad literaturą hiszpańską. W 1990 Mario Vargas Llosa kandydował w wyborach na prezydenta Peru z ramienia partii liberalnej. W pierwszej turze głosowania, 8 kwietnia, nieznaczną ilością głosów wyprzedził Alberto Fujimori – sojusz wyborczy „Cambio 90”. Przegrał z nim w drugiej turze, która odbyła się 10 czerwca 1990 roku. Współcześnie Mario Vargas Llosa dzieli swe życie pomiędzy okresy pobytu w ojczystym kraju i na emigracji, publikuje powieści, szkice i artykuły publicystyczne, wykłada, prowadzi programy telewizyjne. Jego książki tłumaczyli w Polsce m.in.: Wojciech Charchalis, Małgorzata Lewicka, Filip Łobodziński, Carlos Marrodán Casas, Kazimierz Piekarec, Danuta Rycerz, Joanna Skórnicka, Dorota Walasek-Elbanowska, Zofia Wasitowa, Ewa Zaleska.
Laureat Premio Nacional de Novela del Perú (1967), Nagrody Księcia Asturii (1986). W 1994 r. otrzymał Nagrodę Cervantesa - najwyższe możliwe trofeum w świecie literatury hiszpańskojęzycznej. 7 października 2010 roku w wieku 74 lat Mario Vargas Llosa został uhonorowany nagrodą Nobla. Jak uzasadnia werdykt Szwedzka Akademia został nagrodzony za "kartografię struktur władzy oraz wyraziste obrazy oporu, buntu i porażek jednostki".