Czuły narrator

Najnowsza książka Olgi Tokarczuk jest głównie zbiorem esejów Autorki, zebranych z kilku lat. Oprócz nich, czytelnik znaleźć tu też może cykl łódzkich wykładów, gdzie Tokarczuk pisze między innymi o sobie o swojej pasji do pisania, o tym jak wyglądały jej początki z literaturą.
Natomiast w dalszej części wykładów porusza temat narratora: tego, kim jest narrator w powieści i jaką pełni rolę. Na przykładach własnej twórczości, podejmuje próbę wytłumaczenia na czym polega tworzenie literatury i jak wygląda proces powstawania postaci literackich. Przy okazji możemy dowiedzieć się jak powstawały "Księgi Jakubowe" oraz "Prowadź swój pług przez kości umarłych".

Wśród esejów w "Czułym narratorze" ukazały się:
- "Ognozja" - esej traktujący o skończoności i nieskończoności, o świecie, konsumpcji, o różnorodności i różnicach między pokoleniami.
- "Ćwiczenia z obcości" - który jest ciekawym esejem, gdzie Autorka przygląda się podróżom, turystyce i jej istocie we współczesnym świecie.
- "Maski zwierząt" - to esej o zwierzętach, o cierpieniu. Tokarczuk snuje tu rozważania o wyższości rozumu nad zwierzęcymi instynktami, równości i empatii
- "Niesamowity tygiel braci Quay. Londyńskich alchemików filmu" - esej gdzie poruszone są pojęcia takie jak: panoptykon, artificial, confusio, wunderkamera, oneiropractica, glosa. Autorka zadaje pytania: czym jest świat? Czym jest istnienie? Kim jest człowiek?
...

Zgadzam się z opinią kmp z 18 III: „ Przede wszystkim to nie jest książka dla każdego. Stwierdzę, że chyba dla wąskiego grona. Nazwałbym książkę ucztą intelektualno-literacko-filozoficzną. Dla nielicznych.”
Bardzo trafne. Tylko czy ten nieliczny to ja? Czasem tak, czasem niestety nie. Nie jestem polonistą, filozofem, a moja wiedza ogólna ma, jak się okazało, zbyt potężne luki do tego, by przeczytać książkę z marszu, podążać płynnie za elokwencją autorki i w pełni rozkoszować się „ Czułym narratorem ”.

Lektura obszernych fragmentów sprawiała mi wielką frajdę. Ach, zobaczyć co siedzi w głowie naszej noblistki, co jej w duszy gra, poznać jej postrzeganie świata, zajrzeć za kulisy twórczości, spotkać się z czułym narratorem. Sama przyjemność! To mniej więcej jedna trzecia tekstu.

Druga część tematów wymagała ode mnie nie lada pracy, ale ambitnie podążyłam ku temu wyzwaniu. To było poznanie świata Olgi Tokarczuk, w których odnosi się do innych dzieł i autorów. Co ją przejmuje, ukształtowało, zastanawia, zachwyca. Wybiera się w podróż po dziełach Arystotelesa, Platona, Verne, Dicka, Nabokova, Miłosza, Llosy, Prusa i wielu innych. Pisze o rycinie opublikowanej przez Flammariona ( wow! dzieło i komentarz autorki - bezcenne!), o dziełach Giuseppe Arcimbolda, o obrazach Małgorzaty Laszczak wiszących w jej własnej kuchni i dziesiątkach innych, więc je wszystkie wyszperałam, żeby wiedzieć, o czym pisze. Odwołuje się do „Sklepów cynamonowych” - przerwałam więc...

Pierwsza książka po literackim Noblu musi być dla autora nie lada wyzwaniem. Jednak w przypadku Olgi Tokarczuk można było być spokojnym o poziom. Zwłaszcza po rewelacyjnej w treści i sile przekazu mowie wygłoszonej podczas ceremonii wręczania. Z tymi esejami jest podobnie. Każdy zasługuje na oklaski na stojąco i bez końca. Oderwać się nie można.