/aea92cee-94e6-426c-a242-75aa26ae03e7/n/krzyzyk-niespodziany-czas-goralenvolk)
Wacuś ściskał dłoń Hansa Franka, gdy przez Tatry ruszali pierwsi kurierzy. Wacuś Krzeptowski chluby nazwisku nie przyniósł i skończył marnie, a jego kuzyn Józef „Ujek” Krzeptowski poświęcał życie, by hańbę z nazwiska zmazać. O pierwszym chętnie by zapomniano i pamiętano tylko o drugim.
Witkiewicz, Chałubiński, Zaruski, Przerwa-Tetmajer i inni stworzyli wizję Tatr i Podhala jako pięknego zakątka zamieszkanego przez ludzi szlachetnych, swoiste plemię nieskażone cywilizacją. Niemieccy naukowcy również twierdzili, że podtatrzański lud jest nadzwyczajny, a wręcz że górale to w istocie Germanie rozpuszczeni w słowiańskim żywiole – Goralenvolk.
Kenkarty z literą „G” przyjęło około dwudziestu procent ludności Podhala. Ci, co je przyjęli, wierzyli w wielkie Niemcy albo obietnice lepszego traktowania, inni brali, bo brali wszyscy w wiosce. Niektórym góralska kenkarta nie przeszkadzała w działalności konspiracyjnej: ukrywali Żydów i tatrzańskich kurierów, sami nosili bibułę albo chodzili z meldunkami na słowacką stronę.
Do dziś na Podhalu trudno o jednoznaczną opinię o ideologach i przywódcach Goralenvolku. Wstyd naznaczył jednak nazwiska wielkich rodów. Jest jak niechciany spadek, który mimo wszystko trzeba przyjąć. A przecież góral honorowy i dumny, wierny ojczyźnie i tatrzański rozbójnik, zdrajca i kolaborant to awers i rewers tej samej monety. Ale krzyżyk niespodziany to jednak nie to samo co hakenkreuz.
Pozostaje tylko za Antonim Krohem powtórzyć: „Wszystko to było cholernie nieproste”. I o tym jest ta książka.
„Gdy się tylko nieco uchyli tę wierzchnią warstwę cepeliowskich emblematów i uprzedzeń, ukazuje się świat po szekspirowsku pogmatwanej historii. A przecież skoro nasi poeci już dawno ustalili, że Podhale to matecznik arcypolskości, i to przekonanie krzepnie od ponad wieku, to problemy Podhala chyba też wypada uznać za arcypolskie. W każdym razie zgodzili się z tym Bartłomiej Kuraś i Paweł Smoleński. To znaczy z tym, że wielki charakter górali (a więc Polaków w ogóle) nie wyklucza małości (polskiej, w końcu patrzymy tu jak w lustro), a ta nie unieważnia całkiem mitów, które pielęgnujemy.” Łukasz Grzymisławski, „Gazeta Wyborcza”
/49c9b3a0c800c19bf605b20fda4e4a57/n/pawel-smolenski)
/2a1d1c92d5dc9f91f2f09f35a7c9a458/n/grzech-jest-kobieta)
/a61654ddc9b98f507eb1d41bc84e4e6b/n/izrael-juz-nie-frunie)
/aea92cee-94e6-426c-a242-75aa26ae03e7/n/krzyzyk-niespodziany-czas-goralenvolk)
/0963babd-7005-49a1-82fc-2467a22229f0/n/irak-pieklo-w-raju)
/aa81c93c-4a98-40ff-bd5b-732e3e98b058/n/oczy-zasypane-piaskiem)
/0e336e02a5440d862c6388fb3f2d8eac/n/pochowek-dla-rezuna)
/o-9788380494022/n/wieje-szarkijja-beduini-z-pustyni-negew)
/b27f004d-1041-4093-850e-79e2e14bf7dc/n/syrop-z-piolunu-wygnani-w-akcji-wisla)
/0614b5e513bc116f99a7e6fc444b90e7/n/azja-opowiesci-podrozne)
/o-9788380496781/n/krolowe-mogadiszu)
/o-19828/n/to-nie-moj-pies-ale-moje-lozko)
/o-1310232/n/arab-strzela-zyd-sie-cieszy)
/o-1207267/n/bedzies-wisiol-za-cosik-godki-podhalanskie)
/88b2b4508048346b581becaf38cb8d84/n/czerwony-snieg-na-etnie)
![Kraj raj : piszą reporterzy "Gazety [Wyborczej]"](https://cdn.nakanapie.pl/tp5Ib3Xdakn4wRy7wlRzzGV-uOQ=/0x90/filters:format(jpeg)/692bb968f0c0fd844f884255f41d290c/n/kraj-raj-pisza-reporterzy-gazety-wyborczej)
/o-1316224/n/kruca-fuks-alfabet-goralski)
/143b5936-26b4-4af4-a5bb-062bfdd4d38b/n/opowiesci-amerykanskie)
/o-9788375368239/n/szcze-ne-wmerla-i-nie-umrze)
/b137de3d-d723-4191-9c60-4575605d7747/n/balagan-alfabet-izraelski)
/cfaee449-a3ba-4e6c-9491-551f21aab33d/n/nostalgia)
/o-141798/n/powiatowa-rewolucja-moralna)
/bb39bb4f-1df0-4ad8-83e9-127b6804accb/n/wnuki-jozuego)
/o-9788380492226/n/zielone-migdaly-czyli-po-co-swiatu-kurdowie)
