Ofiara

Rewelacyjne zamknięcie cyklu.
Autor trzyma nas w napięciu, zadziwia i zaskakuje. Zemsta, miłość, brutalność, dobroć, naiwność... Wszystko przewija się przez karty powieści. Cieszymy się, że już wiemy o co chodzi, żeby za chwilę znów główkować i zastanawiać się co jest grane.
I ta ulga...

"Z ludźmi tak już jest, że jak wypadek, to wszyscy biegną i patrzą. Dopóki będzie choć jeden radiowóz albo plama krwi, dopóty będzie chętny, żeby patrzeć"

Chapeau bas panie Lemaitre, kolejna intryga kryminalna wymyślona po mistrzowsku. Ma pan doprawdy szalone pomysły, ale przy tym jakie ciekawe i intrygujące.

Możemy odetchnąć z ulgą, bo nasz dobry znajomy komisarz Camille Verhoeven w końcu otrząsnął się po tragicznej śmierci swojej ciężarnej żony i...znowu się zakochał. Lecz los bywa przewrotny i kolejna wybranka niskiego policjanta ląduje w szpitalu ciężko pobita. Obrażenia są naprawdę dotkliwe, a autor nie szczędzi nam szczegółów w ich opisaniu. Camille jest zdruzgotany, lecz zrobi wszystko dosłownie wszystko, by odnaleźć sprawców tego bestialstwa. Nawet jeśli miałoby to skutkować oszukiwaniem przełożonych, przyjaciół i siebie samego...

W tej części bardziej zwróciłam uwagę na specyficzne poczucie humoru pisarza. Miałam wrażenie, że mruga do mnie porozumiewawczo okiem i mówi mi na ucho: "no już dobrze, nie przejmuj się tak, to tylko taka gra, tylko tak groźnie wygląda", ale jak się nie przejmować, kiedy to, co "przydarzyło" się Anne Forestier, ukochanej komisarza, wygląda naprawdę okropnie i groźnie. Specyficzny humor, nienachalny jednak "szpileczkowy" trochę łagodził napięcie, zwłaszcza zdania typu:

"W dzisiejszych czasach z policjantami jest jak z politykami, im niższy wzrost, tym wyższe stanowisko. Tego akurat glinę wszyscy znają,...

 Po kolejnej części cyklu o Camille’u Verhoevenie pozostanę w kręgu wielbicieli talentu Pierre'a Lemaitre'a. Pomimo zamiłowania autora do brutalnych opisów okrutności wszelakiej... I pomimo tego, że "Ofiara" jest odrobinę spokojniejsza i może bardziej "przegadana" od bestsellerowych "Alex" i "Koronkowej roboty".
U Lemaitre'a to nie dynamika akcji stanowi o wartości. Nie bez kozery Francuz deklaruje, że "pisze tylko takie książki, które chciałby sfilmować Hitchcock".
Stosuje zatem wciągający i w dobrym stylu suspens, buduje klimat zagrożenia i poczucia nieuniknionego osaczenia, trzyma w napięciu do końca i — co najważniejsze — nie pozwala na samodzielne przewidywania.

Do tego francuski pisarz jest mistrzem języka i stylu. Stosuje różne typy narracji; jest erudytą, który nie redukuje wypowiedzi do gotowych fraz i sloganów. Może się wydawać, że estetyka słowa jest ważniejsza od kryminalnej fabuły. Jego nieschematyczne, wnikliwe rysy psychologiczne, barwne i plastyczne opisy emocji i uczuć (nawet próby zinterpretowania gestów czy wyrazu twarzy!) składają się na dobre obrazy literackich postaci i dowodzą autorskiej dojrzałości pisarskiej. A przy tym generują w czytelniku pytanie, czy książka nie jest czymś więcej niż powieścią kryminalną. 

Trzecia część przygód policyjnego detektywa, który imię odziedziczył po malarzu Pissarro. Ciut słabsza niż poprzednie, co i tak oznacza: bardzo dobra. Znów jesteśmy w kręgu osobistych spraw Verhoevena, bo oto jego nowa przyjaciółka zostaje brutalnie napadnięta i pobita. Ale jak to u Lemaitre'a, nic nie jest tym, czym się wydaje, i zza pozornie jednoznacznej sprawy prześwitują inne. I może ofiarą wcale nie jest ta osoba, którą z początku mamy na myśli.
Domknięcie niektórych wątków rozpoczętych już w części pierwszej. Pożegnanie z detektywem, i może to kogoś zdziwi, ale naprawdę bez żalu. Potencjał został wykorzystany, ale chyba się wyczerpał. Mały Camille zaczął mnie z lekka denerwować swoimi metodami, swoimi problemami i swoją patologiczną niesubordynacją. Z przyjemnością doczytałam i bardzo dziękuję.

Ciekawe, nowe doświadczenie. "Ofiara" Piere'a Lemaitre'a zamyka trylogię o komisarzu Verhoevenie. Zaczęłam od końca, czyli właśnie od tej książki. Okazało się, że to wcale nie przeszkadza. Mimo że nie jestem zachwycona, chętnie poznam bliżej francuskiego niewielkiego wzrostu często milczącego policjanta i pewnie sięgnę po którąś z wcześniejszych części.
Świetne fabularne rozwiązanie zamknięcia akcji w trzech dniach i relacjonowanie jej przebiegu co kilkanaście minut, co godzinę. Daje to poczucie relacji na żywo. Do tego narracja trzecioosobowa przeplata się z pierwszoosobową.
W życiu mocno doświadczonego przez życie Camille'a pojawia się Anne, która mogłaby wnieść w nie choć odrobinę szczęścia. Jednak kobieta zastaje brutalnie pobita w galerii handlowej, gdzie staje się świadkiem napadu. Wydaje się, że cudem uchodzi z życiem. Do tego przestępcy, jak się okazuje, nie odpuszczają i nadal próbują ją zabić.
Czy Verhoeven powinien angażować się w rozwiązanie sprawy? Kim naprawdę jest Anne? I kto tu jest ofiarą?
Jak dla mnie za dużo w powieści okrucieństwa i opisów brutalności. Mimo to warto sięgnąć po tę książkę.