Recenzja książki Zawsze mieszkałyśmy w zamku

W domu Blackwoodów wydarzyła się tragedia. To wiemy na pewno. Ktoś – czy to była Constance? - dosypał arszeniku do cukru.

Umarli wszyscy poza wujem Julianem, Merricat i Constance właśnie.

Mieszkańcy miasteczka położonego w pobliżu Blackwood nie zostawili na Constance suchej nitki. Wydali wyrok, niezależny od tego, co stwierdził sąd. Panna Connie otruła swoją rodzinę, koniec, kropka.

Dzieciaki z miasteczka ułożyły nawet obraźliwą i okrutną rymowankę na ten temat.

Dlatego to młodsza Merricat wychodzi z domu po zakupy, załatwia sprawy w mieście. To Merricat regularnie zderza się z ludzką niechęcią i złośliwością. To na jej widok milkną rozmowy, to jej dokuczają przesiadujący na ławkach mężczyźni i nieznośne dzieciaki biegające całymi dniami po ulicy.

Merricat żyje w swoim świecie – stworzonym już po tragedii, jaka spadła na jej rodzinę. Tak nam się z początku wydaje. Te wszystkie urocze, może nieco zbyt dziecięce, rozmowy o skrzydlatych koniach, marzenia o mieszkaniu na księżycu razem z ukochaną siostrą i kotem Jonaszem zmieniają się z czasem i przybierają bardziej złowieszczego i symbolicznego charakteru.

Oto książka rachunkowa przybita do drzewa ma chronić dom przed obcymi ludźmi – fakt, że odpadła mniej więcej w tym samym czasie w którym do Blackwood przyjechał kuzyn Charles staje się dla Merricat prawdziwie ponurym znakiem.

Dowiadujemy się, że dziewczyna zakopuje różne rzeczy i nadaje tym czynnościom wagę jakiej nie nadałby żaden zdrowy na umyśle człowiek. Merricat, na przykład, jest przekonana o tym, że gdy rozbije lustro w hallu to jej kuzyn wyjedzie. W jej umyśle istnieje doskonałe i niepodważalne połączenie między tymi dwoma rzeczami.

A im dalej zagłębiamy się w jej myśli, tym gorzej wszystko wygląda...

Naprawdę szczerze żałuję, że postanowiłam zacząć swoją przygodę z powieściami Shirley Jackson od ,,Nawiedzonego domu na wzgórzu'', a nie od ,,Zawsze mieszkałyśmy w zamku'' – ta druga powieść jest o niebo lepsza od poprzedniej. Jest w niej prawdziwe szaleństwo, pełzająca schizofrenia, zakamuflowana z początku tak dobrze, że nie jesteśmy w stanie jej rozpoznać. Bo w końcu niech pierwszy rzuci kamieniem ten, kto nigdy nie myślał magicznie – kto nigdy nie bawił się myśleniem życzeniowym. ,,Jeśli czarny kot idzie w tą stronę, w którą ja idę, to znaczy, że będę miała dobry dzień.''

,,Zawsze mieszkałyśmy w zamku'' to historia, która rozwija się powoli i tak samo powoli gęstnieje, czytelnik jest w niej jak ta żaba, która nie orientuje się, że otaczająca ją woda zaczyna się robić naprawdę gorąca, a nie tylko ciepła. To książka od której nie można się oderwać dlatego, że jednocześnie jest piękna i do głębi przerażająca, jest jednocześnie niewinna niewinnością dziecka i okrutna tak, jak dzieci tylko potrafią. Okrutna bez świadomości czynionego zła, egoistyczna we wszechobecnej siostrzanej zniewalającej miłości.