Pokolenie dżinsów recenzja

Lata osiemdziesiąte, ZSRR to ponury czas i miejsce do życia. Pogłębiająca się stagnacja gospodarcza, wyniszczająca wojna w Afganistanie i wszechobecna bieda, sprawiały że obywatele „imperium zła”, szczególnie młodzi ludzie, co raz śmielej zerkali na zachód, gotowi przy pierwszej sposobności, nie patrząc na ryzyko, uciec w kierunku normalności, czyli na zachód, któregosymbolem stało się coś tak powszechnego i oczywistego dla mieszkańców wolnego świata i jednocześnie niedostępnego w sowietach, jak dżinsowe spodnie.

Postacią centralną „Pokolenia” jest Gega Kobachidze, odnoszący sukcesy aktor młodego pokolenia, który powinien być sławny i bogaty, ale nie jest, bo w rodzinnej Gruzji klepie biedę jak wszyscy rodacy. Gega symbolizuje pokolenie młodych Gruzinów – tytułowe pokolenie dżinsów - które jest zbiorowym bohaterem książki Dato Turaszwilego. Jego przedstawiciele są wykształceni, pochodzą z dobrych domów, ich rodzice często są lub byli wysoko postawionymi członkami partii komunistycznej, wierni reżimowi i posłuszni, w odróżnieniu od nich, ich dzieci chcą być wolne, żyć normalnie, najlepiej na zachodzie, i aby tą wolność i normalność osiągnąć są gotowi posunąć się bardzo daleko, na przykład porwać rejsowy samolot lecący z Tbilisi do Batumi, bo właśnie to wydarzenie jest kanwą powieści Turaszwilego i co więcej jest to prawdziwa historia.

Pokolenie dżinsów jest powieścią krótką, bo liczy mniej niż dwieście stron, za to niezwykle skondensowaną. Na kartach powieści śledzimy losy Gegi i innych porywaczy od momentu, gdy zaczynają planować porwanie samolotu, przez samo porwanie, po niekończące się przesłuchania w katowniach KGB i proces. Poznajemy ich historie, motywy i rozterki. Akcje do przodu pchają głównie dialogi, podczas lektury chwilami miałem wrażenie, że czytam scenariusz do nieco zbyt idealistycznego filmu. Z rozmów między bohaterami dowiadujemy się o ich moralnych rozterkach – porywać, czy nie porywać? To w dialogach ujawniają się motywy bohaterów i ich życiowe cele, to w reszcie poprzez rozmowy obserwujemy, jak kwitnie tragiczna miłość Gegi i Tiny.

Dato Turaszwili nie ucieka w książce od moralnej oceny występku swoich bohaterów. Chociaż pisarz staje po ich stronie, nie ukrywa, że porwanie samolotu, a tym samym narażenie na niebezpieczeństwo wielu przypadkowych pasażerów, jest moralnie dwuznaczne, jednak kara, jaka spotkała ich za jego popełnienie jest niewspółmiernie wysoka do winy. Pisarz z całą mocą ukazuje tragizm losu młodych, ambitnych jednostek, które w zderzeniu z systemem totalitarnym są bez szans, i chyba świadomość pozostająca po lekturze to największy atut i moc Pokolenia dżinsów.

Za książkę dziękuję Klubowi Recenzenta portalu nakanapie.pl