Nowiny ze świata recenzja

Paulette Jiles napisała powieść drogi dziejącą się pod koniec XIX wieku. Oto stary, ale wciąż krzepki weteran wielu wojen, kapitan Jefferson Kyle Kidd, którego zajęciem jest jeżdżenie po miasteczkach Teksasu i czytanie ludziom wiadomości z gazet, dostaje zlecenie odwiezienia do krewnych 10-letniej białej dziewczynki, Johanny, kilka lat temu porwanej przez Indian Kiowów. Dziecko kompletnie przesiąkło kulturą Kiowów, nie mówi po angielsku, jest dzikie. W czasie tej podroży, obfitującej w różne przygody, obserwujemy proces zbliżania się do siebie tych dwojga.

Byłby to typowy western gdyby nie dwie rzeczy. Po pierwsze pięknie Jiles opisuje przyrodę teksańską. Na początku jest całkiem nieciekawie: deszcze, powodzie, błoto. Kapitan i jego pasażerka są utytłani w czerwonej mazi do kolan. Potem jest już lepiej, przyroda pokazuje swoje niezwykłe piękno: „Po jednej stronie rosła kępa trzcin carrizo, zielonych, pełnych wdzięku. Ich kity wznosiły się wysoko. Na potężnych konarach nad ich głowami roiło się od ptactwa migrującego, jak co wiosnę, na północ, niedawnych przybyszów z Meksyku: chyżych i płochliwych drozdów, pośpiewujących cicho kacyków żółtych, łuszczyków papieskich w tym absurdalnym umaszczeniu godnym klaunów.” W tych czasach ludzie żyli w intymnej więzi z przyrodą i książka pięknie to pokazuje.

Po drugie mamy opis zmienionej osobowości Johanny, która po kilku latach wśród Indian czuje się jedną z nich: „W ciągu ledwie czterech lat całkowicie zapomniała języka, w którym się wychowała, rodziców, pobratymców, religii, alfabetu. Zapomniała, jak posługiwać się nożem i widelcem, jak śpiewać w europejskich tonacjach. I jeszcze: „Chciała zostawić za sobą nowoczesny świat, telegraf, koleje, zawiłe konstrukcje polityczne spiętrzone warstwa na warstwie. Niech to wszystko przepadnie… wszystko. A ona będzie żyć na tej ziemi w ciągłym ruchu, pełna wdzięczności dla słońca i trawy, często brudna, zawszona, mokra i zmarznięta jak ci na drugim brzegu, ale to nieważne.”

Kapitan ma mroczne myśli co do jej przyszłości: „odzyskani brańcy popadali w alkoholizm, zostawali samotnikami, dziwaczeli. Co do jednego byli odmieńcami, ci odzyskani. Do gruntu dziwni, o zagadkowo ukształtowanych umysłach, wiecznie tacy ni pies, ni wydra.” W sumie nie było tak, źle, ale Johanna, która przeżyła długie lata wśród białych ludzi: „choć została przywrócona do macierzystej kultury, nic z tego nie wróciło. W sercu do końca swoich dni pozostała jedną z Kiowów.” To bardzo ciekawe, jak inna kultura tak szybko zmienia człowieka do końca jego dni.

Świetna proza.