Bukareszt. Kurz i krew recenzja

Czytając opinie na temat innej książki Autorki – „Błoto słodsze niż miód…” – często natykałam się na zdanie, że „Bukareszt. Kurz i krew” jest książką o wiele ciekawszą. Książka poświęcona Albanii bardzo mnie poruszyła, nie ukrywam też, że po omawianą pozycję sięgnęłam, aby poznać inne książki pani Rejmer. I wiecie co? Rzeczywiście „Błoto słodsze niż miód…” wypada słabiej w zestawieniu z „Bukaresztem”.

Po pierwsze, Autorka sama przyznaje, że często bywa w Rumunii, a gdy jest gdzie indziej, to tęskni za tym krajem. I w książce to widać. Choć są tu opisane negatywne zdarzenia czy obserwacje (chodzi zwłaszcza o czasy dyktatury Ceauşescu), to czytelnik dość wyraźnie odczuwa sentymenty Małgorzaty Rejmer względem współczesnego rumuńskiego państwa, a także jej dużą wiedzę o nim.

Po drugie – Ceauşescu, pomimo grozy tego, co zrobił z krajem i obywatelami, jest ukazany w książce jako człowiek o wielkim ego, z dużą dawką ironii:
„– Głupi ludzie mówią, że taki człowiek jak ty rodzi się raz na pięćset lat – denerwuje się Elena Ceauşescu, Matka Narodu i Żona Jutrzenki. – Co oni tam wiedzą, taki człowiek jak ty rodzi się raz na ludzkość. Nicolae przyznaje małżonce rację. Są wyjątkowo zgodną parą”.*

Po trzecie (uzmysłowiłam to sobie dopiero po lekturze „Bukaresztu”) – w „Błoto słodsze niż miód…”. Autorka serwuje nam przytłaczające historie ludzi złamanych przez system. Niestety, im więcej człowiek czyta książek o czasach totalitarnych, tym dogłębniej uświadamia sobie, że choć to inne państwa, inni władcy, mechanizmy są jednak podobne. W książce „Bukareszt…”, choć są podobne historie, nie odgrywają one mimo wszystko roli wiodącej. Oczywiście, porażające są opisy wszechobecnego donosicielstwa czy eksperymentu Pieteşti, który polegał na tym, że więźniowie musieli się nawzajem torturować. Ale Autorka pokazuje nam coś więcej – bogatą i burzliwą historię tego kraju, rumuński sposób myślenia, rumuńską teraźniejszość.

Nie da się opisać zwięźle wszystkich tematów poruszonych w książce, zresztą nie o to tu chodzi, ale mnie najbardziej zaciekawiły: historia budowy Domu Ludu oraz ustawa antyaborcyjna i jej pokłosie, które trwa do dziś.

Jedyna rzecz, która nie do końca przypadła mi do gustu w reportażach Małgorzaty Rejmer, to krótkie, „literackie” rozdziały, które – dla mnie – nic nie wnoszą do całości i tak do końca nie wiem po co są. Żeby przypomnieć, że Autorka pisuje też powieści?

Niemniej jednak książka „Bukareszt. Kurz i krew” jest warta przeczytania, pokazuje nie tylko dyktaturę Ceauşescu, ale też przybliża nam, czytelnikom, historię i współczesność Rumunii.

*M. Rejmer, Bukareszt. Kurz i krew, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, s. 68.