Idiota recenzja

Po początkowym zachwycie (mniej więcej 200 stron) książka coraz mniej mi się podobała. Duszny, plotkarski klimat, intrygi, skandale, urojone miłości i miłostki histerycznego i niestabilnego emocjonalnie towarzystwa, które z obsesyjnej urojonej miłości przechodziło do nienawiści w czystej postaci i na odwrót. Zazdrość, zawiść, gardzenie sobą nawzajem, konspiracje, listy, liściki, donosicielstwo, wyrachowana służalczość. Jest to niezwykle irytująca XIX wieczna obyczajówka z elementami romansu i komedii (Hipolit był zabawny) rozwleczona do granic możliwości autora i cierpliwości czytelnika.
Powieść ta to obraz kołtuństwa rosyjskiego. Bohaterowie są neurotyczni, przewrażliwieni na punkcie swojego ego, popadający bez kontroli w egzaltacje, większość prowadząca próżniacze, jałowe życie utkane proszonymi posiłkami, wieczorami z nic nie wnoszącymi nieposkromionymi przemówieniami, rozwalającymi mnie osobiście dialogo-monologami. Mnogość postaci, powiązań, relacji, stosunków i stosuneczków doprowadzała mnie momentami do szału.
Nie w moim guście. Z ręką na sercu przyznaję się, że myślałam, że nie dokończę tej powieści, tylko rzucę ją w kąt na wieczne zapomnienie. Ostatecznie stwierdzam, że pomimo kilku błysków mądrości życiowej w niewielkich fragmentach, myśli natury egzystencjalno-religijno-moralnej czytanie „Idioty” było dla mnie męczarnią i katorgą. Nastawiłam się na coś zupełnie innego, a tylko na kilkunastu, kilkudziesięciu stronach poczułam przyjemność z obcowania z literaturą Dostojewskiego. Końcówka to już absolutny surrealizm. Zupełnie mnie zaskoczyło z jakim lekceważeniem podszedł Dostojewski do wątku zabójstwa Nastazji, gdzie przez całą książkę rozkładał na części pierwsze, dzieląc włos na szesnaścioro zachowania i kaprysy, urazy, obrazy, zagniewania innych mniej znaczących bohaterów zanudzając na śmierć czytelnika w mojej postaci mrugnięciami, kiwnięciami, najdrobniejszymi westchnieniami i gestami.
„Idiota” jak dla mnie jest powieścią zbyt telenowelowatą. Daleko jej do dzieła wybitnego i nie dostrzegam jej walorów literackich. Ja tej powieści nie ogarniam – w mojej ocenie Fiedia chciał pokazać swoją najbliższą rzeczywistość, porachować się z kilkoma osobami, przemycić swoje przekonania, pokazać swój wewnętrzny świat epileptyka (te fragmenty były ciekawe). Ale nie przekonuje mnie. Histeryczni dorośli faceci… niezrównoważeni psychicznie (żeby nie było - kobietom też niczego nie brakuje pod tym względem). Brak im wszystkim konstruktywnego zajęcia, poczucia zmęczenia, satysfakcji z pracy. Okropny klimat, okropni ludzie, okropna rzeczywistość. I z nudy to wszystko.
No cóż… daleko Fiodorowi do Nikosa Kazantzakisa. Nie wiem, w którym miejscu Myszkin jest naśladowcą Chrystusa… Że naiwny? Dobroduszny? Nie kupuję tego.
Porzucam na dłuższy czas myśl o dalszym poznawaniu twórczości Dostojewskiego.