Witold Gombrowicz
Zostań fanem autora:
× 19

Witold Gombrowicz

Autor, zmarł w 1969 (żył 65 lat) 917 czytelników
7.6 /10
530 ocen z 25 książek,
przez 372 kanapowiczów
Urodzony 4 sierpnia 1904 roku w Polsce (Małoszyce)
Witold Gombrowicz urodził się jako syn ziemianina i przemysłowca. Wywodził się ze starej rodziny szlacheckiej osiadłej do 1863 r. na Żmudzi, którą musiała opuścić po powstaniu styczniowym i zamieszkałej następnie w Kieleckiem. Miał siedem lat, kiedy przeniósł się z rodzicami do Warszawy. Tu ukończył gimnazjum św. Stanisława Kostki i studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Zarówno w szkole, jak i w czasie studiów nie udało mu się nawiązać trwalszych stosunków z rówieśnikami, nie mówiąc już o przyjaźni. Zawsze pozostawał na uboczu, nie włączał się we wspólne zabawy i zajęcia. Zaraz po skończeniu studiów, jeszcze w tym samym 1927 r., wyjechał do Paryża, gdzie studiował filozofię i ekonomię. Po powrocie krótko pracował w sądownictwie warszawskim, po czym całkowicie poświęcił się literaturze. Debiutował zbiorem opowiadań zatytułowanych Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), następnie wydał powieść Ferdydurke, która przyniosła mu uznanie krytyki. Od 1934 r. współpracował z pismami codziennymi i literackimi (m.in. z „Kurierem Porannym”), zajmował się krytyką literacką, pisał felietony i recenzje. Gombrowicz wchodzi wówczas w świat młodych literatów, często widać go przy stoliku w kawiarni Ziemiańska na Mazowieckiej, a później w Zodiaku na Traugutta. Rozprawia tam, dyskutuje, dużo pali, systematycznie też popija. W pamięci ludzi, z którymi się wtedy spotykał, zapisał się jako wyniosły, wręcz niesympatyczny, nonszalancki pozer. Przed wybuchem wojny ogłosza jeszcze sztukę Iwona, księżniczka Burgunda publikowaną przez „Skamandra” w 1938 r. oraz pod pseudonimem Zdzisław Niewieski (pseudonim utworzony od rzeki Niewiaży na Żmudzi) powieść sensacyjną Opętani, która drukowana jest w prasie codziennej. W sierpniu 1939 r. pisarz popłynął statkiem „Chrobry” do Argentyny, tam zastał go wybuch II wojny światowej. Gombrowicz nie chciał wracać do ogarniętej wojną Europy i zdecydował się pozostać w Argentynie – zamieszkał w Buenos Aires, gdzie pozostał aż na dwadzieścia cztery lata. Stara się tam nawiązać stosunki, znów przesiaduje w kawiarniach, boryka się z trudnościami finansowymi. Jego źródło utrzymania stanowią teraz zasiłki, pożyczki, liczy na gest ze strony życzliwych mu ludzi. Początkowo mieszka w wynajętym pokoju, później przenosi się do tanich hotelików, często ucieka chyłkiem, nie płacąc za nie. Żyje w coraz bliższych kontaktach ze światem marginesu społecznego. Wyrzucony w końcu na bruk mieszka w opuszczonym domu poza Buenos Aires. Ma wówczas pewne epizody homoseksualne, choć w perspektywie jego całego życia przeważają kobiety – zwłaszcza prostego pochodzenia, nawet prostytutki (takie zainteresowania ma już za czasów warszawskich). Twierdzi bowiem, że w związki z kobietami z wyższych sfer trzeba się za bardzo angażować, a w Argentynie, kiedy sięga niemal dna, już takie się nim nie interesują. Ewentualnie dużo starsze, które z kolei on lekceważy. Jednak to właśnie kobiety mu wówczas najbardziej pomagają, z czego Gombrowicz chętnie korzysta. Te dwadzieścia cztery lata przeżył głównie dzięki dobroci i życzliwości innych ludzi. Dopiero po kilku latach takiego życia i dorywczego zarobkowania, na przykład pisanie artykułów do prasy, podjął pracę sekretarza dyrekcji w Banku Polskim w Buenos Aires (1947-1953). Praca była dla niego koszmarem, choć dzięki niej mógł się utrzymać. Zrezygnował w 1955 r., kiedy jego utwory były już znane na świecie. Odtąd utrzymywał się ze stypendiów i prywatnych wykładów filozofii, dochody czerpał również z wydań i wystawień swoich utworów w ponad dwudziestu krajach. Od 1951 r. współpracował już z Instytutem Literackim w Paryżu, który stał się wydawcą jego utworów, a następnie z miesięcznikiem „Kultura”. Międzynarodową sławę przyniosły Gombrowiczowi napisane wówczas dramat Ślub i powieść Trans-Atlantyk wydane łącznie w Paryżu w 1953 r. Zaczął się także ukazywać się pisany od 1953 r. Dziennik i kolejne utwory: w 1960 r. powieść Pornografia, w 1966 r. kolejna powieść Kosmos i w 1966 r. dramat Operetka wydany wraz z trzecim tomem Dziennika. Po śmierci autora nakładem Instytutu wyszła także edycja Dzieł zebranych.

Fot. źródło: https://www.wydawnictwoliterackie.pl/autor/41/witold-gombrowicz

Książki

Ferdydurke
25 wydań
Ferdydurke
Witold Gombrowicz
7.4/10

Ferdydurke odkrywczością i śmiałością wyprzedziła swoją epokę. Jedna z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych książek XX wieku. Arcydzieło. „Ach, stworzyć formę własną! Przerzucić się na ...

Trans-Atlantyk
16 wydań
Trans-Atlantyk
Witold Gombrowicz
7.4/10

Jedna z najważniejszych powieści Witolda Gombrowicza w doskonałej interpretacji Wojciecha Pszoniaka! Jedyny w swoim rodzaju utwór-wyzwanie, utwór-prowokacja, kapitalna rozprawa Gombrowicza z polsko...

Pornografia
12 wydań
Pornografia
Witold Gombrowicz
8.2/10

Pornografia jest dziełem wielkim. Żadna lektura ani żadna interpretacja nie jest w stanie wyczerpać jej sensów, stanowi tylko formę zbliżenia, formę wydobycia tych znaczeń, ujęć, symboli, które wydaj...

Kosmos
10 wydań
Kosmos
Witold Gombrowicz
8.1/10

Późne, dojrzałe dzieło wielkiego pisarza stanowi kwintesencję jego poglądów na życie i sztukę. Dowodem na uniwersalność i doniosłość przesłania powieści jest uhonorowanie jej międzynarodową nagrodą P...

Bakakaj i inne opowiadania
8 wydań
Bakakaj i inne opowiadania
Witold Gombrowicz
9/10

Tom Bakakaj i inne opowiadania zawiera wczesne, a już doskonałe utwory pisarza. Ich lektura daje pojęcie o literackim mistrzostwie i osobliwym zamyśle obserwacyjnym Gombrowicza, ułatwia poznawanie pó...

Dziennik 1953-1956
5 wydań
Dziennik 1953-1956
Witold Gombrowicz
8.7/10
Seria: Witold Gombrowicz - Dzieła

Pierwszy tom "Dzienników" Gombrowicza pisanych dla "Kultury" paryskiej. Fascynujący zapis przemyśleń, polemik, lektur, korespondencji największego prowokatora w kulturze polskiej XX w.

Dramaty
4 wydania
Dramaty
Witold Gombrowicz
7.5/10

Dramaty Wiotolda Gombrowicza w nowej, kolekcjonerskiej edycji W niniejszym tomie znajdują się wszystkie sztuki Witolda Gombrowicza: Iwona, księżniczka Burgunda Ślub Operetka A także nie doko...

Iwona, księżniczka Burgunda. Ślub
2 wydania
Iwona, księżniczka Burgunda. Ślub
Witold Gombrowicz
9/10

Czym są dramaty Gombrowicza? Jako utwory do czytania kolejną wersją Gombrowiczowskiej autobiografii duchowej, wiązką opowieści, którym brak narracji nie szkodzi, bo wpisują się w nadrzędną i znaną fa...

Iwona księżniczka Burgunda...
4 wydania
Iwona księżniczka Burgunda...
Witold Gombrowicz
7.6/10

Opętani
8 wydań
Opętani
Witold Gombrowicz
7.1/10

Dla miłośników Gombrowicza ta sensacyjna powieść drukowana przed wojną w prasie codziennej stanowi możliwość prześledzenia wątków mniej znanych w jego twórczości. Jest to pełne wydanie utworu, które...

Dziennik 1961-1969
3 wydania
Dziennik 1961-1969
Witold Gombrowicz
9.6/10

Ta edycja daje szczególną sposobność do zapoznania się z najważniejszym utworem Gombrowicza, a zarazem jednym z najwybitniejszych dzieł literatury XX wieku. To właśnie Dziennik stworzył normę powojen...

Dziennik 1953-1969. Witold Gombrowicz
5 wydań
Dziennik 1953-1969. Witold Gombrowicz
Witold Gombrowicz
10/10

Wyjątkowe, nie znajdujące porównania w polskiej literaturze dzieło, które od półwiecza nie straciło na aktualności. Z osobistych utarczek Witolda Gombrowicza z całym światem powstał dziennik, który pr...

Kurs filozofii w sześć godzin i kwadrans
4 wydania
Kurs filozofii w sześć godzin i kwadrans
Witold Gombrowicz
8/10

„Na dwa miesiące przed śmiercią Gombrowicz wygłasza trzynaście wykładów z filozofii dla Rity Gombrowicz i Dominika de Roux. «Pierwsze wykłady o Kancie – wspomina żona pisarza – odbyły się w sypialn...

Testament
4 wydania
Testament
Witold Gombrowicz, Dominique de Roux
7.5/10

Nieczęsto w literaturze zdarzają się tego rodzaju wspaniałe podsumowania własnej drogi życiowej i artystycznej. Ostatnia książka Witolda Gombrowicza stwarza możliwość poznania - z klarownie skonstr...

Kronos
3 wydania
Kronos
Witold Gombrowicz
6.3/10

Wydanie faksymilowe rękopisu najgłośniejszej książki dekady! W pięknej albumowej formie zostaną zaprezentowane reprodukcje oryginalnych kart Kronosu. Książka będzie zawierała również przypisy, ws...

Autobiografia pośmiertna
3 wydania
Autobiografia pośmiertna
Witold Gombrowicz
6.5/10

Wyjątkowa książka – „autobiografia pośmiertna” Witolda Gombrowicza opowiedziana jego własnymi słowami Można przeczytać w niej to, co sam Gombrowicz napisał o swoim życiu, rodzinie, przyjaciołach, ...

Konfrontacje
Konfrontacje
Czesław Miłosz, Witold Gombrowicz
4.5/10

Tom prezentuje po raz pierwszy pełną korespondencja Czesława Miłosza i Witolda Gombrowicza a także pisane w języku francuskim dopiski i listy wymieniane w tym samym czasie przez noblistę z Ritą Gombr...

Listy 1950-1969
3 wydania
Listy 1950-1969
Witold Gombrowicz, Jerzy Giedroyc
4/10

Wydanie 2, rozszerzone "Zauważ - pisał Gombrowicz do Giedroycia - że nie jest wcale powiedziane, obiektywnie biorąc (ja w tych rzeczach jestem b. ostrożny) czy nie jestem dzisiaj nie największym pis...

Wspomnienia polskie
3 wydania
Wspomnienia polskie
Witold Gombrowicz
9/10

Lekcja Literatury z Agnieszką Stawiarską Wspomnienia polskie należą do mniej znanych utworów Witolda Gombrowicza. Ogłoszone zostały dopiero po śmierci pisarza, utrzymane są w formie swobodnej, pełne...

Wspomnienia polskie. Wędrówki po Argentynie
3 wydania
Wspomnienia polskie. Wędrówki po Argentynie
Witold Gombrowicz
7.5/10

Wspomnienia polskie należą do mniej znanych utworów Witolda Gombrowicza. Ogłoszone zostały dopiero po śmierci pisarza, utrzymane są w formie swobodnej, pełnej anegdot i dygresji gawędy o czasach pr...

Dramaty. Ślub
Dramaty. Ślub
Witold Gombrowicz
8/10

Dziennik 1961-1966
Dziennik 1961-1966
Witold Gombrowicz
8/10
Seria: Witold Gombrowicz - Dzieła

Trzeci tom "Dzienników" Gombrowicza pisanych dla "Kultury" paryskiej. Fascynujący zapis przemyśleń, polemik, lektur, korespondencji największego prowokatora w kulturze polskiej XX w.

Nasz dramat erotyczny
2 wydania
Nasz dramat erotyczny
Witold Gombrowicz, Rita Gombrowicz
7/10

Nasz dramat erotyczny to teksty napisane przez Gombrowicza po hiszpańsku w latach pięćdziesiątych XX wieku, znalezione przez Ritę Gombrowicz, które miały pomóc autorowi przetrwać w Argentynie. ...

Operetka
4 wydania
Operetka
Witold Gombrowicz
6/10

„Dzieło Gombrowicza nie może być mierzone upływem kilku dziesięcioleci. Jest pomnikiem prozy polskiej, częścią tej całości, do której należą też Pasek i Sienkiewicz”. Czesław Miłosz W „Operetce” ...

Zdarzenia na brygu Banbury
Zdarzenia na brygu Banbury
Witold Gombrowicz
7/10

„Zdarzenia na brygu Banbury” są, jak głosi podtytuł, próbą oddania aury umysłu; założenie tej noweli zawiera się w słowach przy końcu – zewnętrzność jest zwierciadłem, w którym przegląda się wnętrze. ...

Aforyzmy
2 wydania
Aforyzmy
Witold Gombrowicz

Mimo że Witold Gombrowicz nigdy nie pisał aforyzmów, „sentencjonalność w rozmaitych odmianach gatunkowych jest jednym z charakterystycznych wyznaczników jego filozofii życia. W sentencjach, aforyzmac...

Bestiarium
2 wydania
Bestiarium
Witold Gombrowicz

„Natura. Nie chcę natury, dla mnie naturą są ludzie”. „Po takim wyznaniu autora Ferdydurke mogłoby się wydawać, że nie istnieje literackie bestiarium Gombrowicza. Tym bardziej że w żadnej ze swych wi...

DIE TRAUUNG GESCHICHTE
DIE TRAUUNG GESCHICHTE
Witold Gombrowicz

Gombrowicz Schauspiel Die Trauung , begann er im Jahr der geglücktenInvasion der "Festung Europa", 1944, zu schreiben. Seine Arbeit anGeschichte reicht zurück bis ins Jahr 1951. Dieser Theatertext, de...

Diary v.1
Diary v.1
Witold Gombrowicz

This is a translation of the first volume of the diary of the author of Ferdydurke (BRD 1961). It covers the years 1953 to 1956. The volume also includes two essays, 'Against Poets' and 'Sienkiewicz,'...

Diary v.2
Diary v.2
Witold Gombrowicz

This is the second volume of the author's diary. For the first volumesee BRD 1988.

Cytaty

Wszystko ze mnie opadło jak, za przeproszeniem, gacie.
(...) zanadto wąchał kwiaty duszą, a nie nosem, zanadto wierzył w piękność cnoty i brzydotę grzechu.
Nie ma chyba artysty, który by nie połapał się w końcu, że krytyk to wróg, nawet gdy chwali.
…wartość współcześnie żyjącego Polaka nie może być mierzona wartością wybitnych Polaków z przeszłości – innymi słowy, to że król Sobieski zwyciężył pod Wiedniem, a Mickiewicz napisał Ballady w niczym nie przesądza o poziomie i kulturze współczesnego pana Majewskiego czy Kozłowskiego….

Komentarze

@nieidentyczna
@nieidentyczna · prawie 11 lat temu
Gombrowicza uwielbiam za stosunek do życia i poczucie humoru.