Demonomachia

Ktoś za nim biegł, słyszał jakieś podśpiewywania, udawane jęki rozkoszy. lubieżne chichoty.

Czyli jak zwykle u Krajewskiego: orgie, morderstwa, tajemnice, fin de siècle... To tutaj świetnie pasuje, bo autor bardzo dobrze wybrał miejsce i czas na opowieść, w której pojawia się i spirytyzm, i młodopolskie środowisko artystyczne, i ludowy folklor. Czyż może być na to lepsze miejsce, niż żydowskie Podgórze pod Krakowem? Jak zwykle autor postarał się, by historia była dobrze zakorzeniona. Jestem niemal pewien, że odsiedział swoje w bibliotece, by poznać topografię Podgórza i Krakowa w tamtym czasie, nie wątpię także, że nazwiska profesorów czy rabinów mogą być autentyczne, choć malarza Stróżyka akurat nie znalazłem. Ale to może zbyta satanistyczna figura, by ją łączyć z realnym człowiekiem z przeszłości w jakiejś powieści rozrywkowej. Autentyczności narracji przydaje także stylizowany język opowieści. Zawsze też cenię sugestie odnoszące się do literatury - tu gł. naukowej z zakresu psychologii z tamtych czasów i do kabalistyki. W powieściach rozrywkowych to nieczęsta rzecz, a cieszy. Czyta (a jeszcze lepiej: słucha) się bardzo dobrze.

Marek Krajewski jest autorem kryminałów z Mockiem i Popielskim, które miałem okazje czytać. Jednak jak zobaczyłem Demonomachie i próbę wejścia w klimaty grozy wiedziałem, że będę musiał ją sprawdzić jak wypadnie i przeczytać. Sam temat wierzeń żydowskich i okultystycznych praktyk dawnego Krakowa przyciągały mnie do siebie. Dlatego tak chętnie sięgnąłem po książkę spodziewając się po niej mrocznej historii.
Fabuła została osadzona w dawnym Krakowie, gdzie praktyki okultystyczne, wierzenia w duchy lub seanse spirytystyczne są podejmowane przez różnych ludzi. Stefan Zborski podchodzi sceptycznie do wszystkiego co wiążę się z takimi praktykami, lecz sam poszukując odpowiedzi postanawia wziąć udział w seansie, ale nie wszystko idzie po jego myśli. W czasie jego trwania przezywa przerażające chwile, które wraz z rzuconą klątwą na żydowskiego chłopca stają się zalążkiem jego zainteresowania. Musi sobie odpowiedzieć czy wiara w dybuki ma sens i czy one istnieją.

Książka posiada klimat przedwojennego Krakowa, który mimo obrazu toczącego się życia mieszkańców ma swoją ciemniejszą barwę. Ciekawym pomysłem było przedstawienie wierzeń żydowskich i poszukiwanie odpowiedzi na pytanie czy dybuki istnieją. Jesteśmy wciągani w wir wydarzeń i śledztwa prowadzonego przez bohatera w celu wyjaśnienia zdarzenia opętania małego chłopca przez siły nieczyste. Odkrywając poszczególne poszlaki wraz z rozwojem akcji do końca nie wiadomo było czy rzeczywiście jakieś działała jakaś zła si...

Nie jest to ani Ebi, ani Edward, ale przeczytane z ciekawością. W końcu to zupełnie inny gatunek, niż kryminał. Taka młodopolska z treści i przekazu lektura. Jak nie przymierzając Przybyszewski i Przesmycki. Warte uwagi.