Ruda Kejla

„Ruda Kejla”, napisana językiem, którym posługiwał się niepowtarzalny Isaac Bashevis Singer, w dodatku przetłumaczona lepiej niż wyśmienicie przez Krzysztofa Modelskiego bezpośrednio z jidysz, a nie z języka angielskiego, co tylko dodaje jej jednego w swym rodzaju rytmu, to rwąca rzeka słów i zdań, układających się w awanturniczą nieco, lecz przepełnioną gorącymi uczuciami opowieść o miłości, ucieczce i pogoni za szczęściem. Bo i bohaterowie Singera są tak skrojeni, że albo ich kochać, albo nienawidzić.

Przedwojenna Warszawa i ponure, biedne ulice warszawskiego, żydowskiego półświatka Krochmalnej i Nalewek. To tam żyje Kejla, kobieta z przeszłością, mówiąc łagodnie – dama do towarzystwa, oraz jej mąż, Jarme, z przeszłością również, a jakże, tyle że kryminalną, mroczną, straszliwą. W ich szczęśliwy, wydawałoby się, świat wkracza Bunem, którego dwuznaczny charakter, dwuznaczne zachowanie i dwuznaczne miłostki wprowadzą zamęt i zburzą pieczołowicie budowane ściany rodzinnego domu Rudej Kejli.

I jak to bywa w powieściach Singera jest i gorąca polityka, która wieje ze wschodu wraz łopotem z czerwonych sztandarów. Po drugiej strony barykady kapitalistyczny świat, bieda i zobojętnienie mieszkańców gettowskich dzielnic Nowego Jorku. Bohaterowie stoją przed pytaniem: Palestyna czy Ameryka, miłość i życie czy nienawiść i śmierć, wiara w Najwyższego czy porzucenie drogi prowadzącej do Boga. A Kejla piekli się, krzyczy i zalewa się ...