Siedem wykładów z psychologii sztuki

“Konfrontacja starych dzieł artystycznych z nowymi nie polega na odrzuceniu tych pierwszych, lecz na dodawaniu do nich ciągle dzieł nowych. W ten sposób obrazy Leonarda da Vinci nie są zapomniane i zastępowane przez późniejsze dzieła Pabla Picassa. Sztuka jest w przeciwieństwie do nauki niezastępowalna.”

“Ogólnie można powiedzieć, że poznanie naukowe polega na ciągłym upraszczaniu złożoności świata, a poznanie artystyczne przyczynia się do jego wzbogacenia - nawet można byłoby powiedzieć: komplikowania.”

“Ludzie różnią się między sobą zdolnością wydobywania piękna z tak bogatej rzeczywistości. W największym stopniu są w nią wyposażenia artyści, którzy poznają rzeczywistość sensualnie z większym wyczuciem i wrażliwością. Dzięki temu mogą później poprzez swoje dzieła ułatwiać innym ludziom kontakt z pięknem (udostępniać je innym).”

“W zależności od tego, jak będziemy rozumieli świadomość, tak też będziemy pojmowali jej relacje z dziełami sztuki. Świadomość może determinować twórczość artystyczną, ale może też być rezultatem oddziaływania sztuki na człowieka. Poza tym ciągle jest nierozstrzygnięta kwestia pozaświadomościowych mechanizmów tworzenia i odbioru dzieł artystycznych. Czy jest możliwe automatyczne tworzenie sztuki? Komputery ukazały taką możliwość. Czy jednak jest to sztuka?”

“Jeśli wytwór artystyczny nie jest w stanie poszerzyć (ewentualnie zmienić) pola samoświadomości przynajmniej u jednego widza albo słuchacza, to z punktu widzenia psychologii nie ma powodów, aby nazywać go dziełem sztuki.”