Katedra

Nie przekonuje mnie wizja, gdzie kościół katolicki w praktycznie niezmienionej formie przetrwał czasów, w których jesteśmy w stanie programować rośliny i kolonizować asteroidy. Do tego jest to instytucja bardzo wpływowa i najwyraźniej wszyscy liczą się z jej zdaniem. Myślę, że będzie raczej odwrotnie. Ogólnie cały wątek religijny zdaje się w tej opowieści dosyć płytki. Jest to uderzające, gdy spojrzymy na resztę książki, gdzie Dukaj wykazał się skomplikowaną wyobraźnią godną samego P. K. Dicka.

Mój mały rozumek jest ewidentnie nieprzygotowany na ogarnianie takich książek.

Izmir Predu poświęcił swoje życie, by uratować członków załogi Sagittariusa, a teraz w Katedrze, która wyrosła z nanozarodników w miejscu pochowania jego ciała, dzieją się cuda. Tak przynajmniej twierdzą ozdrowieńcy i pielgrzymi. Ksiądz Pierre Lavone zostaje więc wysłany na miejsce, by zbadać to zjawisko. Dowiedzieć się, czy cuda są prawdziwe i czy Izmir aby na pewno może być nazwany świętym.

Tytułowa Katedra to żywy twór, który wciąż się rozrasta. Bohatera zachwyca swoją budową, a plastyczne opisy działają na wyobraźnię. W opowiadaniu nie brakuje też enigmatyczności, dzięki czemu najwygodniej czyta się je na jeden raz. W końcu chcemy się dowiedzieć, w czym tkwi sekret budowli, a poza okolicznościami jej powstania dostajemy porcję szaleństwa i niegroźnego fanatyzmu. Wszystko to się przeplata i tworzy prozę bardzo treściwą jak na te dziewięćdziesiąt kilka stron.

„Katedra“ to zgrabna proza, która bawi się subtelnymi, niepozornymi elementami, ale przede wszystkim podkopuje podwaliny świata, w którym ludzie wierzą w cuda i łatwo tej narracji ulec, choć nic nie jest pewne. Logika, szaleństwo i nadprzyrodzone zderzają się w niej ze sobą. Jeśli ktoś znajdzie w tym jeszcze więcej — fantastycznie, ale nie idźmy w patetyzm, który wokół tekstu króluje odkąd został on szkolną lekturą. Jak się cieszę, że mnie to ominęło! Prawdopodobnie to właśnie dzięki temu historia ta tak mi się podobała, a moje myśli czuły się wolne bez klucza interpretacyjnego.

"W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, Amen."

Robiąca wrażenie wizja futurystyczna, w której język fachowy kosmonautyki, słownik niewymyślonych chyba jeszcze technologii (bezcieleśni mózgowcy "in utero" - w łonie noszących je kobiet, żywokryst blankujący, żywoplanistyka ergodyczna, technologie nanorodne) a także aktualnej astronomii i cybernetyki (albedo, AU-jednostka astronomiczna, ergodyczność, rozbłysk gamma, negentropia itp.) nie sprawia wrażenia żargonu naukowego, lecz wiedzy w przyszłości najwyraźniej używanej powszechnie. Przez bogaty język, bardzo rzeczowe i chyba fachowe podejście do fantastyki naukowej autor przypomina Lema, który również nie uciekał od problemów transcendencji, a ta krótka lecz nabita treścią opowieść i tam sięga. Wystarczy powiedzieć, że na planetoidzie, na której bohaterską śmiercią umarł dowódca transportowca, poświęcając swe życie, by dać szansę przetrwania trzem członkom załogi (za mało tlenu na czterech), powstaje nad jego grobem katedra. Konstrukcja ta, jak wszystkie wówczas, składa się z żywokrystu - struktury roślinno-krystalicznej, która zwykle przyjmuje ściśle zaplanowane formy. Ale nie tu: katedra wyrasta nad podziw monumentalna, żyje własnym życiem, staje się też celem masowych pielgrzymek. Acheiropoieta - obiekt nie stworzony ręką ludzką, jak Całun Turyński. Na planetoidę więc, na krótko przed opuszczeniem jej przez ostatnie instytuty badawcze (ponieważ grupa planetoid porusza się w poprzek galaktyki i wkrótce znajdzie si...

Chyba nie dorosłam do tej książki. Bardzo wysoki próg wejścia ze względu na wielość nieznanych i trudnych do zrozumienia pojęć. Potem było już znacznie lepiej, właściwie tak od połowy. Mam wrażenie, że nie dotarłam do głębi tego opowiadania. Może za jakiś czas spróbuję ponownie. A mam zamiar też sięgnąć po inne utwory autora, bo słyszałam o nich wiele dobrego.