Pojechałam do brata na południe

takich powieści szukam pazernie, szukam... chłonę je, zatrzymuję w sobie
rozkoszuję się tekstem
choć czytanie boli, rani dobitnie....

historie ludzi pokiereszowanych przez los, przez samych siebie, przez innych
to losy ludzi, których życie przypomina namiastkę egzystencji
to marzenia o życiu, jakiego się nie ma

to wiele zadr, poczucia wstydu, lęku, ale i tajemnic, których lepiej nie wyjawiać. dlatego trzyma sie je w sobie, co tylko pogarsza przyszłość, niszczy tożsamość i podcina nogi... sięgasz po używki, by zagłuszyć ten wewnętrzny głos i strach, by to ucichło wreszcie...

Moja kolekcja z „Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich” powiększyła się w ostatnim czasie o kilka tytułów i jednym z nich jest szalenie oryginalna pod względem zarówno formy, jak i treści „Pojechałam do brata na południe” Karin Smirnoff. O treści za chwilę, bo to forma od pierwszych zdań szokuje brakiem interpunkcji i wyodrębnionych dialogów, czy imionami i nazwami pisanymi małą literą. Zawłaszcza tym zabiegiem całą uwagę, zmusza wręcz do przyglądania się każdemu zdaniu i wyciąganiu ze zlepku słów ich znaczenia.

Zaskakujące jest to, że mimo tej pozornej niedogodności powieść czyta się wręcz komfortowo. Zwięzła komunikacja, krótkie rozdziały i zdania pojedyncze niosą jednak historię bolesną, o trudnych relacjach rodzinnych i próbie rozliczenia z przeszłością.

Janakippo przyjeżdża do brata, by pomóc mu w trudnym momencie życia, mimo że sama znajduje się na rozdrożu. Powrót w rodzinne strony, do domu, w którym dorastała jest dla kobiety kontynuacją historii, którą przerwał jej wyjazd. Wchodzi w swoje stare buty, jakby przed chwilą je zdjęła. Tu przeszłość jest tak świeża jakby to wszystko zdarzyło się wczoraj. Próbuje odnaleźć prawdę w swoich wspomnieniach, w malowanych przez jej kochanka obrazach. Lecz "nigdy nie można stwierdzić co jest prawdą. Prawda wygina się i wypacza."

Tragiczna historia jej rodziny, która wyłania się z rzuconego zdawkowo słowa czy zdania jest obrazem naznaczonym uzależnieniem, przemocą, molestowaniem i poniżeniem. Historia je...

„Pojechałam do brata na południe” to szwedzka proza pióra Karin Smirnoff, autorki, która ma zająć się napisaniem kolejnych trzech tomów kryminalnej serii Millennium. Ten tytuł to jej debiut literacki. I to jaki! Jest to też pierwszy tom trylogii o rodzinie Kippów. Poza świetną okładką, pierwsze co książkę wyróżnia to styl, w jakim jest napisana. Mianowicie nie ma w niej znaków interpunkcyjnych. Poza kropką na końcu zdania i dużą literą na początku. Nie ma zaznaczonych dialogów, a język jest prosty, surowy, oschły. Mimo to, po kilku stronach już wpada się w świetny rytm, książka wciąga nie tylko ze względu na oryginalny zapis, ale i na dziwność, i surowość samej historii. Bo jest to opowieść Jany, która po latach nieobecności wraca do rodzinnego miasteczka. Już na wstępie kobieta zderza się ze ścianą wspomnień, mocno nieprzyjemnych, bo jej dzieciństwo do łatwych na pewno nie należało. Ojciec alkoholik, przemocowiec i matka, która na wszystko biernie patrzyła. Dzieci, nad którymi się znęcano, a mimo to społeczność tej małej wioski nie reagowała. To trudne wspomnienia, a surowy język tylko ten ból pogłębia. Czy teraz kobieta zdoła rozliczyć się z przeszłością? Dziwnie mocno przypadła mi do gustu ta powieść, jestem zaskoczona jak dobrze mi się ją czytało. Tak dobrze, że już teraz nie mogę się doczekać tomu drugiego! Polecam wszystkim szukającym w prozie czegoś innego, oryginalnego!

Otwarcie sagi rodziny Kippów nie umiem nazwać inaczej jak wejściem smoka. Mamy tu połączenie typowej skandynawskiej literatury z klimatem Północy z zachowaniem oszczędności w słowach. Czym zaskoczyła mnie Smirnoff najbardziej? Swoim stylem. Autorka nie używa interpunkcji, wszelkie imiona i nazwiska pisze z małej litery, brakuje tu dialogów, może na początku wydawało mi się nieco dziwne, ale bardzo szybko wtopiłam się w tą historię. Bo to literatura pełna emocji, szokująca sięgająca po tematy trudne jak uzależnienie, traumy z dzieciństwa, przemoc wobec zwierząt. Momentami brutalna zaangażowała moją uwagę w każdym calu. Smirnoff pisze cedząc słowa niczym ciosy prosto w oczy, bez zbędnych metafor z należytą literaturze skandynawskiej prostotą, która jeszcze bardziej uderza w czytelnika.
To powieść trudna nie tylko ze względu na sam styl, ale mało komfortową treść. Jak dla mnie wybitna. Czekam na kontynuację.

Bardzo dziwna, specyficzna, intrygująca, a równocześnie bardzo prosta.

Moje pierwsze spotkanie z Serią Dzieł Pisarzy Skandynawskich i całkowite zaskoczenie. Bo Skandynawia kojarzy mi się z przemyślanymi kryminałami, a tutaj dostałam, równie przemyślaną literaturę piękną. Wiele razy podczas czytania myślałam, że to nie dla mnie, że to zbyt trudne, zbyt ambitne.
To literatura bardzo prosta w przekazie, autorka niczego nie upiększa, a wręcz pokazuje brzydotę. Ale ta prostota jest trudna, fabularnie jak i stylistycznie. Bo ta historia jest pozbawiona interpunkcji, autorka używa tylko kropek, a wielkie litery występują tylko na początku zdań. Oryginalnie, ale wymagająco.

Nad tą historią trzeba się pochylić, przemyśleć, czasem jedno zdanie przeczytać dwa razy. To nie powieść na jeden wieczór, a mozolna i wyboista droga, aż do ostatniej strony. Doceniam, jednak nie jestem tak zachwycona jakbym się tego spodziewała. To literatura dla koneserów, osób lubiących ten klimat, atmosferę i specyfikę.

“Sprzątałam lęki brata tak samo jak swoje. Przypominało to grę w tetrisa.”

Seria skandynawska @wydawnictwo_poznanskie już od jakiegoś czasu należy do moich faworytów, sięgając po “Pojechałam do brata na południe” wiedziałam już zatem, że czeka mnie ciekawe spotkanie. Nie miałam jednak pojęcia, że od pierwszej strony wciągnięta zostanę w magnetyzująco-przerażający wir, którego cykliczne ruchy nie pozwolą mi oderwać się od tej historii.

Proza tego regionu Europy przyzwyczaiła nas do swej surowości - zarówno w treści, jak i w formie wyrazu. Karin Smirnoff idzie jednak krok dalej, na własne potrzeby tworzy specyficzny język - żonglujący interpunkcją, rozdzielnością i ortografią. Z pewnością saga rodziny Kippów była wyzwaniem dla tłumaczki, jestem jednak przekonana, że efekt końcowy zrównoważył wysiłki.

Smirnoff w niezwykły sposób opowiada o przemocy, która jest w tej niewielkiej miejscowości wszechobecna na przestrzeni dziesiątek lat. Sprawia to, że niektórzy zupełnie przestają ją zauważać, jest nieciekawym tłem, na które zwykło się przymykać oczy.

Janakippo przyjeżdża do rodzinnej wsi, aby pomóc bratu, który ma problemy z alkoholem. Wizyta, po latach nieobecności, sprawia, że odżywają mroczne wspomnienia z dzieciństwa naznaczonego przemocą i niewyjaśnione sprawy z przeszłości, która kipiąc coraz mocniej, wydobywają się stopniowo na powierzchnię.

...