Proste równoległe

Rzadko oceniam jakąś książkę na 9 gwiazdek. Ale „Proste równoległe” tak mi się podobały, że musiałam dać temu wyraz. Jest tak dużo świetnych, pozytywnych opinii o tej książce, że trudno by mi było dodać od siebie coś nowego. Przyłączam się do nich wszystkich. Wyrazy uznania dla Autorki.

1953-2002

Świat dźwięków łączy się z światem emocji. Dwie kobiety, skrzypaczki, miotają się w życiu, które ze sobą połączyły. Kierują się innymi priorytetami, nie są na równej pozycji, a oprócz ich relacji każda jest indywidualną jednostką, która musi poradzić sobie z rzeczywistością. Dzieli je wszystko, łączy muzyka i skomplikowana relacja nauczycielka-uczennica. Jest w tym walka o niezależność, ale też próba zrozumienia drugiej strony.

„Ty ją chcesz pchnąć swoją ścieżką, żeby żyła twoim życiem, równoległym, ale lepszym. A ono nie jest kopią twojego. [...] ona nie idzie po twoich śladach, ona powinna iść sama, swoją drogą.“

Gdyby warstwa językowa nie była tak plastyczna, to „Proste równoległe“ byłyby powieścią jedynie na dobrym poziomie, gdzie część historyczna i psychologiczna została starannie dopracowana. Styl Agaty Romaniuk sprawił jednak, że wewnętrzne przeżycia, opisy codzienności czy relacja z muzyką nabrały głębi. Jak sama fabuła mnie mało angażowała, tak język sprawił, że niespiesznie płynęłam przez tę opowieść aż dotarłam do ostatniej kropki. Wraz z nią musiałam przyznać, że w autorce drzemie potencjał nie tylko dziennikarski, że również powieści potrafi pięknie dopracować. Akurat „Proste równoległe“ nie było książką dla mnie — wielokrotnie przerabiane motywy, które odruchowo porównywałam ze sobą oraz dobrze wykreowane bohaterki, które odbijały się ode mnie — ale bez problemu zrozumi...

Powieść wypełniona po brzegi dźwiękiem, pachnąca kwitnącym bzem, bogata od widoku pyszniących się dumnie forsycji, gładka i smukła niczym faktura instrumentu. Wśród skrzypiącego dębowego parkietu, zawsze z papierosem w ręku bacznie śledzi dźwięki - ona wielka skrzypaczka Wanda Krajewska i jej uczennica Marta podążająca jej śladem. Wczytywałam się w ich losy zachłannie, wsłuchiwałam się w tą bogatą kanonadę dźwięków Brahmsa, Mozarta, Szostakowicza.
Ich relacje nie były łatwe. Pośród regularnych ćwiczeń naznaczonych ciągłymi upomnieniami mistrzyni i licznymi błędami popełnianymi przez uczennicę rozkwita wspólnota dzielonych pasji, zrozumienie przyjdzie dopiero z czasem.
To relacja na wskroś przepełniona nadzieją i osobistymi niespełnionymi ambicjami samej Krajewskiej. mentorka dostrzega w swej uczennicy nie tylko niezwykłe umiejętności władania smyczkiem, ale odbija się w niej obraz samej Wandy z lat młodości. A Marta? Powoli poddawała się ciężarowi smyczka, początkowo rezygnując ze swoich pragnień z beztroskich zabaw na trzepaku, z letnich kolonii i obozów. Tego się przecież nie robi Krajewskiej.

Czas, w którym mój czytelniczy świat wypełniły te dwie postacie był najlepiej spędzonym i zagospodarowanym, brakuje mi ich obecności. Proste równoległe to jedna z tych książek, które pochłaniają całą uwagę, a przeczytane sprawiają ogromną pustkę, zupełnie jak strata dobrego przyjaciela, trudno ją wypełnić. Sam proces czytania nie skupiał się na doznaniach stylist...