Śmierć w Wenecji

Obejrzałam dawno temu film i zrobił na mnie ogromne wrażenie . Na tyle duże, że po wielu, wielu latach pamiętałam go. Potem, już nie tak dawno obejrzałam operę i balet. Czas na przeczytanie źródła. Gdzieś dawno temu słyszałam powiedzenie: "jak umrzeć to w Wenecji". Prawdą jest, że Wenecja ma w sobie jakiś magnetyzm i jest wyjątkowa. Ale nie Wenecja jest głównym bohaterem, jest tylko wyjątkowym tłem.
Czy sensem i celem naszego życia jest szukanie i znalezienie idealnego piękna i harmonii? A jeżeli już go znajdziemy, to lepiej umrzeć niż go stracić. Widząc takie piękno, też staramy się być piękni, aby zbytnio nie odstawać. Aschenbach, już nie pierwszej młodości, spotkał na swej drodze ideał piękna i harmonii i cały świat dookoła przestał istnieć, mógł nawet zginąć. Tym ideałem piękna dla naszego bohatera staje się Tadzio, chłopiec przebywający wraz z rodziną w tym samym hotelu. Dzięki temu, że to był Tadzio, autor mógł nawiązać do idei platońskich, do dialogu "Fajdros", dialogu o pięknie i miłości do piękna. Powtarza za Platonem: "że piękno jest drogą czującego ducha", "że tylko piękno jest boskie". Trzeba przeczytać, aby poznać odpowiedź autora.

„Śmierć w Wenecji“ to zaledwie opowiadanie, a jednak stanowi jeden z najważniejszych tytułów w dorobku Manna. Wydana po raz pierwszy w 1912 roku dzisiaj nie cieszy się już popularnością (w Polsce i autor, i tekst nie należą do łatwo dostępnych). A jednak jeszcze w drugiej połowie ubiegłego wieku na podstawie historii powstał film oraz opera, powstawały kolejne wznowienia, powstały tłumaczenia na coraz więcej języków. To tekst, który gdzieś w kulturze się przewija, choć zwykle nie zdajemy sobie z tego sprawy. A o czym mówi? O miłości platonicznej z pogranicza obsesji, gdzie starzejący się mężczyzna usprawiedliwia swoją fascynację młodym chłopcem, jeszcze dzieckiem, frazesami z antycznej Grecji. To romantyzowanie pedofilii, choć bez fascynacji stroną fizyczną, seksualną. Na tyle jednak intensywne, że budzi niesmak. Tadzio w umyśle Aschenbacha stanowi bowiem dzieło sztuki, boski posąg, który ożył, by cieszyć jego oczy swoim pięknem. Podróż przez Wenecję w wykonaniu głównego bohatera, to stalking i wzdychanie, wzdychanie i stalking z domieszką groźby nadchodzącej epidemii. Jest więc to obraz wysoce odpychających, budzący wiele wątpliwości moralnych. Natomiast sama strona literacka jest na poziomie przyzwoitym. Barwna, nieco przegadana, ale ładnie odbijająca emocje jednostki. Z jednej strony — dla mnie to nic niezwykłego. Z drugiej — wartość kulturowa (odbicie czasów, nawiązania do innych dzieł oraz artystów, zabawa historią) stanowi interesującą mieszankę. O Thomasie Mannie ...