Recenzja książki Bestia z Buchenwaldu

Przeczytałem w swoim życiu kilka książek o Buchenwaldzie, ludziach tam więzionych i oczywiście Ilze Koch. Jednak za każdym razem, gdy kolejny raz "poznaję" ten fragment historii II Wojny Światowej, niezmiennie przeszywa mnie nieprzyjemny zimny dreszcz. Ma to miejsce w chwili dojścia przez autora do awansu Karl Koch na stanowisko nowego obozu koncentracyjnego. Wiem co tam się działo, co przezywali więźniowie i do czego posuwała się załoga obozu. Ta wiedza zawsze i automatycznie zestawiana jest w mojej głowie z nazwą Buchenwald (las bukowy) która z kolei kojarzy mi się ze spokojem, sielanką i wypoczynkiem.

Autor dla dodatkowego uwypuklenia grozy i dramatyzmu opisywanych wydarzeń przedstawił je oczami SS-Aufseherin i komendantowej Ilze Koch - kobiety wyzutej z jakichkolwiek uczuć, kobiety która nienawidziła nawet własnych dzieci i kobiety która za wszelką cenę dążyła do osiągnięcia wyznaczonego sobie celu. Jej stosunek do więźniów bardzo dobrze oddają następujące słowa:
- "Ten człowiek nie chce umrzeć, a ja nie mogę dłużej czekać"
lub
- „Dla mnie liczą się tylko tatuaże. Czy zedrze je pan z nich, gdy będą półprzytomni, czy martwi, nie robi mi żadnej różnicy.”
Powyższe wypowiedzi dotyczyły osób mających na swojej skórze tatuaż co do którego miała konkretne plany. Osobiście też wybierała więźniów z „ciekawymi” tatuażami, po czym nakazywała ich uśmiercanie i wyrabianie z fragmentów ich skór rękawiczek, torebek, opraw książek i abażurów, obrusów.

Ilze Koch „karmiła” się i podniecała ludzkim strachem i cierpieniem. Była niezwykle dumna z faktu iż więźniowie nazywają ją wiedźmą lub suką z Buchenwaldu. Jedną z jej rozrywek było oglądanie paniki, gdy wjeżdżała rozpędzonym koniem w kolumny nowoprzybyłych więźniów idących do obozu, ciężko ich raniąc lub tratując na śmierć.

W pewnym momencie lektury do czytelnika niespodziewanie dociera świadomość, że stał się mimowolnym obserwatorem wynaturzonego współzawodnictwa trwającego między małżonkami Koch w wymyślaniu „prezentów” i „niespodzianek”, którymi obdarowywali znamienitych gości oraz dekorowali swoją willę. Więźniowie traktowani byli przez komendanta i jego żonę jak przedmioty stworzone wyłącznie dla zapewnienia rozrywki im i ich gościom. Dodatkowo, jeśli w dokumentacji osadzeniowej więźnia znajdowała się adnotacja: „powrót niepożądany” wiadomo było, że prędzej czy później zwrócą na siebie uwagę i stracą życie za jakieś „przestępstwo” np. spojrzenie na nadzorczynię.

Reasumując, mogę tylko polecić tę książkę. Zaznaczam jednak, że jej treść jest dość ciężka w odbiorze i na długo pozostaje w pamięci.