Podróż zimowa

Miałam już chyba ze trzy podejścia do twórczości Cabre - zawsze nieudane. Za "Wyznaję" jeszcze się nie zabierałam - stoi na półce niczym święty Graal. Tym razem też nie popisałam się rozeznaniem terenu, ponieważ z zasady nie lubię opowiadań. Tak to jest w takich zbiorach, że obok tekstu o Holokauście znajdzie się opowiadanie o bucowatym gościu, który chce poderwać kelnerkę...
Mimo to nie czytało się źle, tym bardziej, że niektóre postaci przewijają się przez kilka tekstów, więc można sobie ułożyć z tego wszystkiego jakąś bardziej skomplikowaną całość.

Książkę wygrzebałam z mojego przepastnego czytnika i dwa dni póżniej byłam już po lekturze. Z doskonałymi wrażeniami, wiedziałam, że ocenię je bardzo wysoko, pamiętam, że myślałam nawet o 9 gwiazdkach.
Bo wysmakowane historie, bo literacka podróż do świata sztuki, a zarazem rzecz o nieprzewidywalności ludzkiego losu, że proza wysokiej jakości, urzekający styl, charakterystyczny język, melodyjne zdania i w ogóle, że uczta literacka. I podtrzymuję te moje odczucia, prawdziwe dla czasu, w którym obcowałam z opowiadaniami Cabre. To była przyjemność - gdy czytałam, to się zachwycałam.
Ale minął miesiąc, wzięłam się za pisanie tej opinii i zonk! Pamiętam tylko to dobre wrażenie z czasu spędzonego z książką w ręku oraz o co mniej więcej chodziło w dwóch opowiastkach z czternastu. Oprócz tego czarna dziura. I to wcale nie dlatego, że to są krótkie formy, wszak ja jestem miłośnikiem opowiadań.
No bo jak tu wysoko ocenić coś, czego się nie pamięta? A co tam, ocenię za mgliste wspomnienie.
Nie żałuję czasu spędzonego z książką, to było urocze kilka godzin, ale nic z tego nie wynikło i niewiele mi w głowie zostało. Widać w zakresie krótkich form autor nie oddziałuje na mnie i nie zapada w duszę, tak jak np. Marquez, Atwood, Tokarczuk, czy Twardoch.

Czegokolwiek Jaume Cabré nie napisze, przeczytam to w ciemno. W ciemno, choć był to środek słonecznego dnia, kupiłem „Podróż zimową”, nie patrząc nawet na to, co tam naskrobano na okładce. I spotkało mnie niemałe zaskoczenie – „Podróż zimowa” okazała się zbiorem opowiadań, a Cabré również mistrzem krótkich form.

Nie jest moją intencją streszczanie opowiadań – wystarczy powiedzieć, że każda z przedstawianych historii ma w sobie to „coś”. To nawiązanie do sztuki (malarstwa, muzyki oczywiście i literatury), do innego opowiadania z początku bądź końca zbioru, to ciągłe poszukiwanie wspólnego tła, powiązań i ludzi. Cabré inteligentnie bawi się z czytelnikiem, puszcza do niego oko i bezzwłocznie wciąga go w każdą następną opowieść. Nie miałem problemów, by wyjść z jednego mikroświata i przejść do kolejnego, całość utrzymana jest bowiem we wspaniałej mgiełce tajemnicy i specyficznego uroku, który potrafi roztaczać wokół słów tylko señor Cabré. Niestabilnie zakochany po uszy pianista, pacjent, który za chwilkę dowie się, czy jest śmiertelnie chory, więzień z planem ucieczki ukrytym w zakamarkach pamięci, gdzieś przewija się żydowski złodziej diamentów i Jan Sebastain B. – toż to przecudne osobowe panoptikum. Urzekające były „Dwie minuty”, „Kurz” z wątkiem bibliotekarsko – erotycznym i oczywiście genialne „PAC!” o mordercy, który zabija mordercę, który zabija… Anna Sawicka, świetna tłumaczka prozy Cabré, w znajdującym się po epilogu Dramatis personae umieściła...