Tomasz Jastrun
Zostań fanem autora:
× 1

Tomasz Jastrun

Autor, 74 lata 74 czytelników
6.6 /10
77 ocen z 23 książek,
przez 59 kanapowiczów
Urodzony 15 września 1950 roku w Polsce (Warszawa)
Tomasz Jastrun, pseud. Witold Charłamp, Smecz, Te Jot – polski poeta, prozaik, eseista, felietonista, krytyk literacki, autor książek dla dzieci, długoletni współpracownik paryskiej „Kultury”, a także dziennikarz radiowy.

Syn poetów: Mieczysława Jastruna (1903–1983) i Mieczysławy Buczkówny (1924–2015). Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim[2], absolwentem Wydziału Filologii Polskiej został w 1974.

Debiutował w 1973 wierszami publikowanymi w miesięczniku „Nowy Wyraz”. Od 1974 do 1978 pracował w „Tygodniku Kulturalnym”. Publikował także m.in. w „Miesięczniku Literackim” (1974, 1980–1981), „Literaturze” (1977–1978) oraz czasopismach dla dzieci „Świerszczyk” (1978–1981), „Płomyczek” (1981) i „Płomyk” (1983).

W okresie PRL był związany z opozycją demokratyczną. W 1977 w swoim mieszkaniu zorganizował punkt dystrybucji publikacji niezależnych[4]. W sierpniu 1980 uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina (poświęcił temu wydarzeniu reportaż zatytułowany Las Birnam ruszył). Przyłączył się do skierowanego do władz komunistycznych apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Należał do „Solidarności”, redagował gazety I Krajowego Zjazdu Delegatów w Gdańsku[4], a także „Informator Kulturalny Solidarności” wydawany przez Region Mazowsze związku.

W 1980 napisał scenariusz serialu telewizyjnego dla dzieci Nasze podwórko, wystąpił także w kilku odcinkach w epizodycznej roli. W tymże roku otrzymał Nagrodę im. Roberta Gravesa, przyznawaną przez Polski PEN Club (za tom poezji Promienie błędnego koła).

Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się od grudnia 1981 do listopada 1982, następnie został internowany na kilka tygodni w Białołęce[3]. Publikował w czasopismach wydawanych poza cenzurą, tj. „Puls” (reportaże z sierpniowych strajków na Wybrzeżu; 1981) i „Zapis” (1981), a także emigracyjnych, do których należały „Przegląd Polski” (Nowy Jork; 1982), „Polska w Europie” (Rzym; 1982), „Wiadomości Polskie” (Sztokholm; 1983), „Wieloczas – Le Temps Pluriel” (Paryż; 1983) oraz paryska „Kultura” Jerzego Giedroycia (w ramach cyklu „Dziennik zewnętrzny”).

Od 1982 do 1989 redagował w tzw. drugim obiegu pismo literackie „Wezwanie”, od 1987 był członkiem redakcji „Res Publiki”. Opublikował w podziemiu m.in. tomik wierszy Biała łąka i reportaże. W 1983 otrzymał nagrodę kulturalną „Solidarności” za lata 1981–1982 (za poezję stanu wojennego). W 1985 otrzymał stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, a w 1986 Nagrodę Fundacji im. Kościelskich. Kontynuował współpracę z paryską „Kulturą”, gdzie publikował artykuły i felietony pod pseudonimami Witold Charłamp i Smecz. Na łamach tego pisma pod drugim z nich rozpoczął serię felietonów Z ukosa, które następnie – po 1989 – kontynuował w „Rzeczpospolitej” i „Newsweeku”.

W latach 1990–1994 był dyrektorem Instytutu Polskiego w Sztokholmie oraz attaché kulturalnym w Szwecji. W latach 1994–1995 prowadził telewizyjny program kulturalny Pegaz[3]. W drugiej połowie lat 90. zasiadał w konwencie Ruchu Stu. Współpracował z „Twoim Stylem” (felietony Notatnik erotyczny) oraz „Zwierciadłem” (felietony Czułym okiem). Publikował na łamach „Życia Warszawy” i jego dodatku kulturalnego „Ex Libris”. W latach 2012–2013 był felietonistą tygodnika „Wprost”[9], następnie podjął współpracę z tygodnikiem „Przegląd”. W 2020 został gospodarzem autorskiego programu na antenie internetowej rozgłośni Halo.Radio.

Jest członkiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

W 2008 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[.

Książki

Arytmia i kwarantanna
Arytmia i kwarantanna
Tomasz Jastrun
5.4/10

Tomasz Jastrun zmierzył się z pandemiczną rzeczywistością w charakterystyczny dla siebie sposób – poetycką opowieścią o codzienności w kwarantannie. Arytmia i kwarantanna to opowieść złożona z dwó...

Gra wstępna rozpisana na 62 felietony
3 wydania
Gra wstępna rozpisana na 62 felietony
Tomasz Jastrun
6.7/10

Kiedy Tomasz Jastrun zaczynał pisać swój Notatnik Erotyczny w listopadzie 1997 r., fala seksu dopiero czekała na progu by zalać Polskę. Mimo lamentu radia Maryja i upomnień episkopatu - erotyka zagośc...

7 x miłość
7 x miłość
Maria Nurowska, Izabela Filipiak, Manuela Gretkowska, Tomasz Jastrun ...
6.4/10

7 autorów i 7 opowiadań. 7 opowiadań jak 7 miłości. Miłość gorąca, zmysłowa, dozgonna, ślepa, niszcząca, platoniczna, trudna...

Dom pisarzy w czasach zarazy
Dom pisarzy w czasach zarazy
Tomasz Jastrun
8.2/10

Znany polski poeta i prozaik poprzez wspomnienia o dawnym domu snuje opowieść nie tylko osobistą, ale też literacką i historyczną. Dom przy ulicy Iwickiej, w którym autor jako dziecko mieszkał po wo...

Czułym okiem
Czułym okiem
Tomasz Jastrun
7.5/10

Czułym okiem to wybór felietonów Tomasza Jastruna publikowanych od niemal 10 lat na łamach magazynu „Zwierciadło”. Rzeczywistość poddana czułemu – uważnemu acz wrażliwemu – oglądowi znakomitego poety,...

Gorący lód : 29 poważnych i niepoważnych opowiadań o miłości niemiłości
4 wydania
Gorący lód : 29 poważnych i niepoważnych opowiadań o miłości niemiłości
Tomasz Jastrun
7/10

To debiut prozatorski Tomasza Jastruna. Wszystkie opowiadania skupione są wokół erotyki, lub erotyka i seks grają w nich ważną rolę. Poeta wędruje czasami w przeszłość, w "czarno białe" lata 60 - te, ...

Kolonia karna. Sceny z życia małżeńskiego
2 wydania
Kolonia karna. Sceny z życia małżeńskiego
Tomasz Jastrun
5.8/10

Książka ta ? 196 krótkich monologów, 88 żony i 88 męża. Każda część to zbiór 88 epizodów z życia małżonków, opowiadanych z dwóch różnych punktów widzenia, obejmujących 25 lat małżeństwa a pomyślanych ...

Opiłki i okruszki
Opiłki i okruszki
Tomasz Jastrun
9.3/10

Opiłki i okruszki wspomnień często są małe i pozornie nieistotne, a jednak zapamiętane, więc ważne. Ta książka to luźny katalog wspomnień, każdy rozdział jest odwołaniem do wydarzeń z kolejnych...

Rzeka podziemna
3 wydania
Rzeka podziemna
Tomasz Jastrun
7/10

Powieść jest wstrząsającym zapisem choroby duszy, gdzie szaleństwo przeplata się z trzeźwym widzeniem siebie i świata. Jest zapisem dramatu pędzącej coraz szybciej cywilizacji, a zarazem historią pogr...

Zakręceni
Zakręceni
Tomasz Jastrun
4.3/10

Zakręceni, zaplątani, zagubieni. On chodzi do szkoły, ona pracuje jako ekspedientka w osiedlowym sklepie. Znają się tylko z widzenia, ale chłopak zakochał się w nieznajomej bez pamięci. Mają swoje kł...

Album rodzinny. Wiersze i fotografie
Album rodzinny. Wiersze i fotografie
Tomasz Jastrun
8.7/10

Wychowałem się w domu poetów. Zarówno mama, jak i ojciec pisali wiersze. Skrzypienie wiecznego pióra i stukot maszyn do pisania stały się muzyką mojego dzieciństwa. Ojciec, Mieczysław Jastrun, był w ...

Pikanterie. Opowiadania miłosne
Pikanterie. Opowiadania miłosne
Anna Bolecka, Stanisław Brejdygant, Józef Hen, Tomasz Jastrun ...
8.7/10

Erotyka na wiele piór, opisywana delikatnie i szorstko, naskórkowo i głęboko. Różne style, temperamenty i poetyki. Wybitni pisarze, którzy spróbowali powiedzieć więcej, dotknąć prawie niewyrażalnego....

Wyszedł z siebie i nie wrócił
2 wydania
Wyszedł z siebie i nie wrócił
Tomasz Jastrun
6/10

Oto literackie świadectwo naszego czasu. Powieść niewielka, ale gęsta, dużo się w niej dzieje. Bohater ma na imię Franciszek i jest malarzem. Zaczyna się starzeć, przeżywa artystyczny kryzys, nęka go ...

Gorączka. Opowiadania wyuzdane
3 wydania
Gorączka. Opowiadania wyuzdane
Błażej Kopeć, Tomasz Jastrun, Marta Fox
5/10

Opowiadania, które mają smak, kolor i zapach. Atłasowe i ogniste. Demoniczne. O tych, którzy nie wahali się przekraczać granic, kochających tak mocno, że dotykali niewyrażalnego. I o tym, co rozp...

Jakby nigdy nic
Jakby nigdy nic
Tomasz Jastrun
3.5/10

Zbiór refleksyjnych wierszy o miłości, przemijaniu, relacjach z bliskimi. Poeta kreuje wrażenie, że dopuszcza czytelnika do swoich najbardziej intymnych tajemnic ? ale to tylko złuda, bo nie o sobie o...

Męskie pół świata
4 wydania
Męskie pół świata
Wojciech Eichelberger, Tomasz Jastrun
6.5/10

Inspirujące rozmowy, które pomogą kobietom poruszać się w labiryncie męskiego świata, a mężczyznom - zrozumieć siebie. Żyjemy w czasach głębokich przemian społeczno-obyczajowych. Pogoń za pienięd...

Osobisty przewodnik po depresji
Osobisty przewodnik po depresji
Tomasz Jastrun
7/10

Depresja, nazywana dżumą XXI wieku, z roku na rok zbiera coraz większe żniwo. Statystyki Światowej Organizacji Zdrowia pokazują, że cierpi na nią aż 350 milionów ludzi na świecie. Tomasz Jastrun poeta...

Splot słoneczny
Splot słoneczny
Tomasz Jastrun
7/10

Zbiór 49 krótkich i bardzo krótkich opowiadań. Świat widziany jest oczami dorosłych, ale też dzieci i nastolatków. W tej plątaninie ludzkich losów współczesność miesza się z przeszłością, a fikcja z l...

Tylko czułość idzie do nieba
2 wydania
Tylko czułość idzie do nieba
Tomasz Jastrun
9/10

10 x miłość
10 x miłość
Grażyna Szapołowska, Manuela Gretkowska, Maria Nurowska, Jerzy Pilch ...
3/10

Specjalnie do tej książki 10 autorów (Jerzy Pilch, Janusz Leon Wiśniewski, Grażyna Szapołowska, Manuela Gretkowska, Maria Nurowska, Katarzyna Pisarzewska, Tomasz Jastrun, Hanna Bakuła, Agnieszka Stefa...

Alfabet polifoniczny
Alfabet polifoniczny
Tomasz Jastrun
8/10

Autor Alfabetu polifonicznego – poeta, publicysta, prozaik, także dyplomata – wprowadził już czytelników w swoje życie, zapraszając ich do Domu pisarzy, kamienicy przy ulicy Iwickiej na warszawskim M...

Czy pan nie widział rudego chłopca?
Czy pan nie widział rudego chłopca?
Maria Terlikowska, Irena Landau "Irena Barska", Hanna Ożogowska, Mira Jaworczakowa ...
8/10

Teksty ze "Świerszczyka" z lat 1971-1985. Wybór: Kwiatkowska Magdalena. Ilustracje: Byczek Zdzisław Spis treści: "Marcówka" Andrzejki Bąbel Choinka Do mojej mamy w szpitalu Dyktando Dyżurny Dziesięć ...

Sny, które budzą
2 wydania
Sny, które budzą
Wojciech Eichelberger, Tomasz Jastrun
4/10

Sny ceniono już w starożytności, traktowano je jednak jako przepowiednię lub ostrzeżenie. Na przełomie XIX i XX wieku Z. Freud oraz C.G. Jung odkryli, że sen jest bez wątpienia niezwykle ważną informa...

Antek i przyjaciele
Antek i przyjaciele
Tomasz Jastrun

Cześć. To znowu ja, Antoś! Jestem trochę starszy niż ostatnio, więc możecie mówić mi Antek. Pamiętacie te zwariowane przygody, o których ostatnio Wam opowiadałem? Gwarantuję, że teraz będzie j...

Antoś i jeszcze ktoś
Antoś i jeszcze ktoś
Tomasz Jastrun

Cześć. Nazywam się Antoś. Mam 10 lat i niestety, nie zostałem tenisistą. Ale za to wspólnie z chłopakami i dziewczynami z mojej klasy mamy bardzo śmieszne przygody. Chociaż czasem to naprawdę nie ma s...

Bilet do nieistnienia
Bilet do nieistnienia
Tomasz Jastrun

Bilet do nieistnienia to zbiór ponad 100 mikroopowiadań, których akcja toczy się współcześnie w naszej rzeczywistości, a niekiedy trochę poza nią lub obok niej. Ich bohaterami są być może nasi zna...

Miłość-niemiłość i inne wiersze
Naprzeciw siebie
Naprzeciw siebie
Tomasz Jastrun

NOWY TOM POEZJI TOMASZA JASTRUNA Tomasz Jastrun (ur. 1950) - poeta, prozaik, dziennikarz. Laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich, nagrody kulturalnej ?Solidarności? za twórczość z okresu stanu woje...

Powitania i pożegnania
Powitania i pożegnania
Tomasz Jastrun

Poeta, prozaik, krytyk i eseista, autor reportaży i komentator polskiej rzeczywistości. Już od lat diagnozuje choroby duszy współczesnego człowieka, mówiąc o nich z charakterystyczną dla siebie wyrazi...

Z ukosa
Z ukosa
Tomasz Jastrun
Cykl: Biblioteka "Kultury", tom 476
Seria: Biblioteka Kultury

Zbiór felietonów, wydanych pod pseudonimem Smecz. O rzeczywistości schyłku PRL - specyficznie poetycką prozą.

Cytaty

Lu­dzie się chaj­tają, żeby pło­dzić dzie­ci i to­czyć wojny domowe
Nie może być ładny ktoś, kto zacho­wuje się po cham­sku.
Człowiekowi szkodzi, kiedy jest zniewolony, ale też jeśli ma za wiele wolności
Następowało to progresywnie, stopniowo i miało swoje etapy. Byłem przecież kiedyś niegłupim, samodzielnie myślącym chłopakiem. Po wojnie na podstawie pewnych przesłanek doszedłem do wniosku, że trzeba stanąć po stronie nowej władzy, a kiedy tylko stanąłem, trzeba było zacząć iść i wtedy otwierały się kolejne pułapki. Ja jednak nadal szedłem, aż dotarłem tam, gdzie zabijano myślenie - (Ryszard Matuszewski)

Komentarze