@Carmel-by-the-Sea

Skoro wciąż nie możemy uzgodnić proporcji ludzkiego uwarunkowania przez biologię i kulturę, to chyba warto ‘problem gender a płeć’ skonfrontować z życiem naszych najbliższych kuzynów człowiekowatych. W kolejnej książce Frans de Waal wkroczył na grząski grunt, gdzie łatwo o nieporozumienia, o nadinterpretacje, o jedno niewłaściwe słowo za dużo. „Ja... Recenzja książki Jak się różnimy?

Słowo ‘rewolucja’, jeśli już ma być odniesione do jakiegokolwiek elementu postępu w wyjaśnianiu mechanizmów świat fizykalnego, kojarzone jest z trzema przemianami w myśleniu. Mechanika klasyczna Galileusza i Newtona ufundowała naukę nowożytną, teoria względności zerwała z absolutnym rozumieniem czasu i przestrzeni, mechanika kwantowa naruszała par... Recenzja książki Struktura rewolucji relatywistycznej i kwantowej w fizyce

Być może jest tak, jak przekonuje jedna z rozmówczyń Carla Zimmera (str. 313): „W temacie życia (…) nadal jesteśmy alchemikami. Pozwalamy, by nasze intuicje rozstrzygały, co jest żywe, a co nie. Tworzymy arbitralne listy cech żywych obiektów. Próbujemy ukrywać naszą ignorancję, układając kolejne definicje, które jednak nigdy nie uchwycą tego, ... Recenzja książki Co to jest życie?

Czasem dobrze jest spojrzeć na zjawisko własnej codzienności z oddali, a do tego zachowane, jakby w formalinie, w konkretnym typie przekazu, który da się prześledzić spójnie w skali stuleci. Katolicyzm w Polsce stanowi utrwalony element zmienności państwowości, narodu, społeczno-etnicznych uwarunkowań. Amerykański historyk z polskimi korzeniami Br... Recenzja książki Wiara i ojczyzna. Katolicyzm, nowoczesność i Polska

Teoria i praktyka czasem popadają w konflikt, choć w tej akurat książce bardzo dobrze się dopełniają. Precyzyjny plan, równowaga między ogólnymi sformułowaniami i przykładami, w pewnym sensie encyklopedyczność formy i treści, to znak rozpoznawczy rodzinnego projektu popularyzującego naukę o modelowaniu. Pozornie skromny cel książki – zaprezentowan... Recenzja książki Modelowanie rzeczywistości

Ponieważ wścibski człowiek lubi wiedzieć, to pytanie o życie poza Ziemią wprawia go w ‘epistemiczne podniecenie’. Od kilku dekad udaje nam się wysłać w międzyplanetarną przestrzeń sondy, które czasem mijają jakiś obiekt, rzadziej wchodzą z nim w bliższy kontakt (pobierając próbki materii wyrzucanej przez ciało niebieskie lub lądując/rozbijając się... Recenzja książki Pozaziemskie oceany

Wbrew ostrzeżeniom i postawie życiowej babci i mamy, Jarosław Kurski wracał, zbierał, dopytywał. Postanowił poznać i zrozumieć swoich przodków. Stąd książka „Dziady i dybuki. Opowieść dygresyjna”. Pióro dziennikarskie - trochę emocjonalne i osobiste, trochę publicystyczne. Historia jakich wiele, ale z przesłaniem, wymową, kilkoma możliwymi pozioma... Recenzja książki Dziady i dybuki

Mimo ‘rozwałkowania’ do szczętu pytania - geny czy charakter (biologia czy kultura)? – wciąż nie daje ono spokoju ludziom; więc je ponawiają i poszukują źródeł własnej wyjątkowości/zwyczajności. Jeśli sprowadzić nas do centrum tego, co warto analizować, to faktycznie poza pytaniami o nasz fenomen, nie ma nic ciekawego do robienia mózgiem. Ponieważ... Recenzja książki Małpa, która zrozumiała Wszechświat

Mogło być lepiej (choć wciąż nie jest źle) . Kolejna książka profesora neuronauki i psychologii Antonio Damasio nie zaskakuje świeżością. Jest świadomie dostosowana do ‘każdego’ czytelnika poprzez formę i treść. „Odczuwanie i poznawanie. Jak powstają świadome umysły” nie sięgając głęboko w zawiłości tematu, uzyskuje kilka atutów, choć jednocześnie... Recenzja książki Odczuwanie i poznawanie. Jak powstają świadome umysły?

W jakimś sensie każdy realizuje siebie w ‘cyklach życiowych’, które w przypadku wybitnych fizyków sprowadzają się często do charakterystycznych przemian optymalizacji aktualnego sposobu wykorzystania przyswajanej wiedzy. Od intensywnej nauki i szukania dla siebie miejsca ‘atakując intelektualnie’ wielkie zagadki, przez okres rzadkich (ewentualnych... Recenzja książki Taniec szpaków. Cuda systemów złożonych

Uprawianie historii, która w ludzkie procesy dziejowe wplata skomplikowane zjawiska naturalne, jest tylko nieco prostsze niż gdybanie o alternatywnych scenariuszach dla przeszłości czy przewidywanie przyszłości. Przecież już samo ustalenie obiektywnej skali klimatycznej zapaści w XVII wieku jest zajęciem trudnym, a do tego musi jakoś ona korespond... Recenzja książki Globalny kryzys

Fizyka medyczna to bardzo ważna interdyscyplinarna nauka, która wymaga szerokiej wiedzy ‘dwudziedzinowej’. Czytając książki z tej tematyki, albo nie odpowiada mi w nich ignorowanie strony fizycznej (jak przebiega zjawisko), albo skrótowość przywołania złożonych pojęć i relacji medycznych. Tym razem mam zastrzeżenia do obu poziomów, choć skupię się... Recenzja książki Radioaktywni

„Kopernik. Rewolucje” czyta się szybko i z pewną przyjemnością. Jeśli jednak założymy, za tytułem i wstępnymi deklaracjami autora, że tekst jest poszukiwaniem istoty rewolucji Kopernika, to książka wypada nie najlepiej. Wojciech Orliński chciał chyba napisać więcej o bohaterze, ale tego nie zrobił z dwóch powodów. Po pierwsze ‘dopadł go’ obiektywn... Recenzja książki Kopernik. Rewolucje

Łukasz Lamża ma talent popularyzatorski i kompilacyjny. ‘Bierze na warsztat’ tematykę i zaczyna budować obraz zjawiska na podstawie najlepiej udokumentowanej wiedzy specjalistów. Dodatkowo potrafi szybko dotrzeć do istoty, nie pomijając ważnych pułapek, uproszczeń i nieporozumień. „Trudno powiedzieć. Co nauka mówi o rasie, chorobie, inteligencji i... Recenzja książki Trudno powiedzieć

Wirusy mają ‘złą prasę’ ostatnio, ale przy tej okazji jest szansa się podszkolić wybierając coś książkowego. Choćby nieduży tekst popularyzatora nauki Carla Zimmera. W kilku esejach opisał najsłynniejsze wirusy, które pojawiły się w życiu ludzi. Są ‘starzy znajomi’ – wirus przeziębienia i gryp oraz nowsze jednostki – HPV, SARS, ZIKA, HIV. „Planeta... Recenzja książki Planeta wirusów

W przepisach seks duchownych katolickich, jako dozwolona aktywność, nie istnieje. Z wiadomych powodów jednak jest obecny - nieodwołanie, nieuchronnie i odwiecznie. Seksualna codzienność księży jest wałkowana – w niedopowiedzeniu, w pogłoskach, w medialnych tubach. To chyba, tak ogólnie, nie jest zdrowe? Może więc warto obrać perspektywę analizując... Recenzja książki Kasta nieskazitelnych. Księża, seks,miłość

Kariera czarnych dziur szybko nie przeminie, bo kolejne pokolenia zawodowców mogą ‘pracować nad nimi’ teoretycznie i obserwacyjnie (wciąż jest co robić), a odbiorcy treści naukowych nieodmiennie czują nienasycenie nowinkami. To bardzo dobra informacja. Nic tak nie skupia na sobie uwagi, jak tajemniczość zjawiska i jego fascynująco unikatowe własno... Recenzja książki Droga do czarnych dziur

„Sens wiary. Religia z punktu widzenia ateisty” to dziwna książka. Poszukiwanie dróg do tolerancji, koncyliacji, mądrego namysłu nad ludzkimi światopoglądami – to bardzo ważne zadanie, które jest i wstępną deklaracją autora. Jest szczery i pełen optymizmu wobec sensowności takiego projektu (w granicach racjonalizowanego i dojrzałego sporu). Co inn... Recenzja książki Sens wiary

Takim książkom daję na wstępie duży kredyt zaufania i solidne pozytywne nastawienie do treści. Konkretny temat, przekrojowa panorama, mnóstwo szans na zaskoczenie czytelnika. Tym razem wszystkie te oczekiwania i domniemania niemal w pełni się sprawdziły. „Energia i cywilizacja. Tak tworzy się historią” to wielka przygoda przez historię człowieka z... Recenzja książki Energia i cywilizacja. Tak tworzy się historia

Czasem mnie coś poniesie do filozofów, a sporadyczne podszepty czegoś niecnego zaprowadzą w rejony teologii. W 2016 odbyło się jubileuszowe spotkanie filozofów w Krakowie. Przy okazji świętowano 80-te urodziny ks. Michała Hellera. Wystąpienia panelistów tej konferencji stanowią treść książki „Oblicza filozofii w nauce” pod redakcją Pawła Polaka, J... Recenzja książki Oblicza filozofii w nauce

Co było pierwsze - chłopskie pijaństwo i bieda w folwarkach czy szlachecka potrzeba utrzymania poziomu zysku i zwiększanie wymiaru pańszczyzny? Mimo że procesy społeczno-gospodarcze w całej swojej złożoności nie dają kategorycznych odpowiedzi, pozwalają wydobyć dominujący wektor relacji przyczynowo-skutkowych. Kamil Janicki analizując ‘historyczne... Recenzja książki Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa

Podejrzewam, że to może być bardzo dobra książka, ale nie dla mnie. Ludzie wyjątkowi (którzy zasłużenie bądź nie znaleźli się na piedestale) stają się zasadniczo dwiema istotami w wyniku ich publicznego projektowania. Jest roztrząsana ich wyjątkowość (z zazdrością, z dumą, itp.) bądź ‘człowieczość’, jako konsekwencja faktu, że ostatecznie niewiele... Recenzja książki Oppenheimer. Triumf i tragedia ojca bomby atomowej

Książka, jako produkt rynkowy, ma mieć jakiś cel. Może bawić, wzbudzać refleksje, uczyć. Wszystko dla czytelnika. Jednak da się niestety napisać książkę niepotrzebną, w tym sensie, że będzie trudno zdefiniować dla niej odbiorcę. Michael Dine, to fizyk cząstek elementarnych, specjalizujący się m.in. w pracach nad teorią strun. Napisał jedną monogra... Recenzja książki Droga do Wszechświata

Jest ciężko, a mogłoby być nieco lżej. Można by przynieść do pracy herbatniki na wspólną kawę/herbatę, zagadać do sprzedawcy marchewki na pobliskim targu, powiedzieć ‘Dzień dobry’ sąsiadowi. Z drugiej strony, cała konstrukcja człowieka buntuje się czasem przeciwko takim prostym radom na samotność (nie wspominając o jego przyrodzonych ułomnościach)... Recenzja książki Stulecie samotnych. Jak odzyskać utracone więzi

Interpretacja wzajemnego stosunku wiedzy, czyli zespołu empirycznych obserwacji świata, i wiary religijnej, to pole minowe będące wynikiem wielu poziomów problemów. Wszystkie one są czysto ludzkie, bo to człowiek je artykułuje, analizuje i poddaje ocenie pod względem poprawności. Z różnych powodów, głównie historycznych, to filozoficzny język domi... Recenzja książki Anatomia konfliktu. Między nowym ateizmem a teologią nauki