Wojna w literaturze

Brawo, dorzucę jeszcze
12. Okrutne morze https://nakanapie.pl/ksiazka/okrutne-morze

No, muszę uzupełnić listę książek historycznych. Dzięki.

@Airain muszę przeczytać Okrutne morze :)
@margota 13 mam wymieszaną beletrystykę z nonfiction i czysto historycznymi tytułami - do wyboru do koloru :)

Właśnie chciałam zapytać, co tu robi "Tatuażysta...".
Wspomnienie o tej książce zniechęca mnie do dalszego komentowania. A jej obecność w zestawieniach literatury obozowej/wojennej dyskwalifikuje te zestawienia.
Ktoś tu chyba strzela sobie w stopę i pozostawia niesmak.

Tyle warta drużyna, co jej najsłabsze ogniwo. Jak ktoś bezmyślnie wali do zestawienia książek o makabrycznym, trudnym i niezwykle ciężkim temacie jakim jest "wojna" w całym spektrum zła w człowieku książki typu "Twoja Stara z Auschwitz" to już wiemy ile warte jest to zestawienie.

Ja polecam książki Zychowicza i Aleksiejewicz. Porażają swoim naturalizmem i zaangażowaniem. Autorzy dość kontrowersyjni, ale o wojnie nigdy nie pisze się łatwo i przyjemnie.

Zychowicza mam na liście autorów do sprawdzenia, Aleksiejewicz czytałem Czarnobylską modlitwę - mocna.

Zychowicz na wiele spraw każe spojrzeć inaczej. Ja go za to cenię.

No właśnie, póki co stoję na stanowisku, że to powstanie to była jedna z naszych największych głupot narodowych, jakoś nikt nie może mnie przekonać, że tak nie jest.

A "Wołyń zdradzony" - to dopiero jest książka, która otwiera oczy.

Wołyń dodany do listy.

No właśnie, mam wrażenie, że to zestawienie w artykule to też tak pod wpływem mody zostało stworzone.

Albo kryptoreklama książek, które zalegają półki księgarni.

Dobre tytuły.

Dziękuję

Mam 'Wielbłąd na stepie'. Może przeczytam ponownie?

Jagrys miej zlitowanie dla mojego portfela proszę, nie mogę więcej kupować książek - a jak tak dalej będziesz polecać, to przyjdzie mi bliżej poznać komornika sądowego :P

Nie polecam. Wymieniłam tylko z ręki to, co mi "o wojnie" na myśl przyszło gdy patrzyłam po książkach na półce.
No dobra - polecam. Ciekawe książki na temat. Byłam i nadal jestem pod wrażeniem.

O kur zapiał i zagdakał! Zapomniałem o "Paragrafie 22" ! Oczywiście, że tak!

Jakie fajne książki proponujecie :-) , niektóre czytałam ale ile jeszcze do przeczytania ...

Przypomniałaś mi Rybakowa, którego czytałam jeszcze w szkole:)

I wiesz... Bardzo dobrze zrobiłeś.

Dobre rozwiązanie:)

Myślę, że się znasz, gdyż to świetna lista lektur. "Dywizjon 303" czytałam w młodości, gdyż to była wtedy jedyna lektura o lotnikach. Jeszcze były wspomnienia znanego z roli Zagłoby Mieczysława Pawlikowskiego, który walczył w Bitwie o Wielką Brytanię, jako lotnik.
Ja czytałam "Wojnę i pokój" i "Złodziejkę książek", reszty nawet nie mam zamiaru czytać.

Jest wiele innych dobrych książek o tej tematyce, ale wypisałam chyba te najbardziej znane.
Trochę mi ręce opadły jak zobaczyłam 'Tatuażystę...'.
Zupełnie zapomniałam o 'Ochotniku do Auschwitz' i 'Zapiskach oficera Armii Czerwonej' - choć ta druga pozycja to inny rodzaj 'wspomnień'.

Chyba większości ręce opadły. Ja też wypisywałam książki mnie znane, a teraz mniej znane. Ponieważ jestem potomkiem ludzi wywiezionych przez Rosjan do Kazachstanu, więc ta literatura jest mi bliska.

.

Odniosę się tylko do Tatuażysty. Myślę, że wzburzenie jakie wywołał wśród tak wielu ludzi ( zarówno badaczy, historyków jak i bardziej zorientowanych czytelników) dotyczy tylko i wyłącznie tego, że autorka przez długi czas wmawiała wszystkim naokoło, a wydawnictwo jej w tym przyklaskiwało podsycając zainteresowanie, że jest to opowieść oparta na FAKTACH. Gdyby od początku przyjęli, iż jest to fikcja osadzona/inspirowana wydarzeniami wojennymi, nie byłoby tego cyrku. Teraz, gdy wylało się to całe szambo próbują się ratować i od jakiegoś czasu twierdzą, że jest to opowieść jedynie inspirowana wspomnieniami głównego bohatera. Zresztą, według mnie, nieudolnie inspirowana.
Zupełnie inaczej odbiera się coś, co jest faktem/prawdą historyczną, a inaczej fikcję. Fikcja, nawet jeśli zbulwersuje, to nie poczyni większych szkód. Bo ktoś, kto jest świadomy iż czyta tylko POWIEŚĆ, nie pójdzie i nie będzie powtarzał zawartych w niej treści jako prawdy objawionej. Niestety przy książce Morris taka obawa zachodzi, bo autorka stanowczo upierała się, a na milionach egzemplarzy widnieje odpowiednia informacja, że napisała prawdę, że są to fakty historyczne, które przekazał jej Lale Sokolov. Może jeśli chodziłoby o jego własne losy sprzed deportacji to może i mogłabym się z tym zgodzić, ale jeśli chodzi o realia Auschwitz, które opisano na podstawie jego słów to już totalna bzdura i fikcja.
Jest mnóstwo książek poruszających tematykę wojenną, czy to dotyczącą obozów koncentracyjnych, łagrów, walk na froncie, nazistów, kolaborantów, szpiegów, Żydów i Holokaustu, gett czy jeszcze innych kwestii, ale odbiór żadnej z nich nie spotkał się z tak dużą światową wręcz krytyką. Dlaczego? Zapewne dlatego, że ich autorzy w dość jasny sposób zasygnalizowali, że są to tylko POWIEŚCI osadzone w tym konkretnym okresie. A to, że zachowali przy tym realizm tamtych czasów i wydarzeń tylko im się chwali. Bo z tego co się orientuję, większość pisarzy jednak przykłada się do pracy zbierając odpowiednie materiały, czytając książki historyczne z wybranych okresów, o których chcą pisać. Pani Morris nie zrobiła nawet tego.

Co do nieładnego zachowania autorki wobec bohatera, to nie bardzo wiem o co może chodzić. Przeczytałam wiele wywiadów z tą panią i w każdym wypowiadała się o Lalem bardzo pozytywnie. Mam wrażenie, że to jednak pan Sokolov ją wykorzystał i nabił w butelkę tymi swoimi wspomnieniami.

Jeśli zwierz chodzi jak kaczka, wydaje dźwięki jak kaczka, ma kacze błony pławne, to to jest kaczka.

Podobnie jest z fikcją literacką.

Dzięki @MAD_ABOUT_YOU za podjęcie tematu. Szkoda, że tylko o konkretnym przypadku, bo mnie z reguły interesują trochę wyabstrahowane zjawiska. Ale chyba z drugiej strony lepiej – może być łatwiej o konsensus.

Wydaje mi się, że mamy dwa poziomy narracji:

a) Czym jest „Tatuażysta…”?

b) Czy należy oceniać jej treść przez deklaracje marketingowe?

Uważam:

Ad a)

Ta książka jest literacką fikcją. Jeżeli autor nie był świadkiem zdarzeń, to jak odbierać zwykłe przytaczane dialogi, których świadkiem była opisana osoba i nieżyjąca od dawna inna osoba? To jest fikcja literacka (choć wciąż otwarte jest pytanie jak ma się do faktów cały dialog)! Dla mnie to stan domyślny.

Ad b)

Nie za bardzo, przynajmniej, gdy opada kurz.

=======

Wydaje mi się, że jest tu jakaś niepotrzebna emocjonalność (czyli trochę niezrozumiała dla mnie postawa ludzi, którzy ‘zjedli zęby na czytaniu’) w sformułowaniach, które wielokrotnie słyszę i czytam, a które sprowadzają się do frazy:

Nie rozumiem tego wzmożenia. Wiemy już czym ten tekst jest i teraz warto oceniać SAMĄ książkę bez odnoszenia się do klasycznej marketingowej wrzutki zaserwowanej w chwili premiery.

Książka, która jest świadomie skonstruowanym zbiorem faktów historycznych zawiera wielokrotnie użyte sformułowania typu: ‘NIE WIEMY’, ‘BRAK DANYCH’. Musi być też krytyczna analiza źródeł (i podana ich lista - w przypadku historii hermeneutycznej to obowiązek). Inaczej to tekst dyskusyjny i nie spełnia wymogów tekstu formalnego, który musi podlegać ocenie pod kątem faktów. Oczywiście powieść można/należy czasem weryfikować pod kątem faktów, ale dokonuje się tego nie na podstawie innej fikcji literackiej, ale uznanego tekstu faktograficznego (i wyciągane wnioski nie przekreślają potencjalnych walorów ‘powieściowości’). Jeśli tak, to wiedząc, że „Tatuażysta…” jest tym, czym jest – po prostu warto skupić się na formie literackiej, albo sięgnąć do ogromnego zbioru naukowych dzieł z okresu Holokaustu lub innych utworów literackich powszechnie chwalonych za dobrą formę.

Piszesz, że autorka utrzymuje, że ‘jest to opowieść oparta na FAKTACH’. No i słusznie. To jest powieść oparta na faktach. Nie znam powieści na nich nie opartej! Zapewne jest w naszej kontrowersji coś więcej, niż sens słów, ale dla mnie każda powieść jest oparta na faktach, inspirowana faktami. Mało tego – jeżeli mamy czyjeś wspomnienia (opisane w autobiografii), gdzie są stwierdzenia weryfikowalne niezależnie, to można je podważać, jeśli konsensusu co do ich stanu faktycznego odbiega od wersji wspomnieniowej, a co dopiero w przypadku spisania wspomnień przez osobę trzecią!

Może jestem chorobliwie formalny (może za dużo czytam tekstów nieliterackich), ale jeśli: autor książki opisuje nie swoje życie sprzed 70-ciu lat, nie przytacza źródeł, nie stosuje języka typowego dla naukowej analizy z hermeneutyką innych tekstów będących w czasowej i przestrzennej relacji z opisywanymi przez siebie sytuacjami, jeśli nie ma bibliografii – to nikt nie powinien dać się oszukać – bo to jest kaczka … w sensie fikcja literacka!

Więc jeśli widzę dialogi na kartach książki – to to nie jest podręcznik historii (trochę upraszczam, ale w pierwszym kontakcie z tekstem tak trzeba chyba robić, a dopiero potem się weryfikuje zastany w książce świat poważniejszymi metodami, o których trochę pisałem). NIE ROZUMIEM TEGO UTRZYMUJĄCEGO SIĘ WZBURZENIA.

Dla mnie „Tatuażysta …” to słaby tekst literacki, którego nie przekreśla akurat to, że fakty są w nim przekręcone, ale subiektywna i z reguły negatywna ocena narracji dokonana przez czytelników. Oceniajmy autorkę za kłamstwa (te w 'realu'), a książkę za walory literackie.

Dzięki za poświęcony czas i odpowiedź.

Pozdrawiam.

Nie krytyka książek itself, ale autorka artykułu rzekła była, że z wskazanych przez nią pozycji można czerpać "wiedzę historyczną". Jak sam @Carmel zauważasz, fikcja to fikcja, ergo - czerpać z niej wiedzy historycznej należałoby... ostrożnie.

Rozumiem, ale widzę to nieco inaczej. Autorka tekstu o książce pisze w rozumieniu literatury. No ale widać, że inaczej czytamy sens listy lektur. Dla mnie słowo 'literatura' (jako beletrystyka) z definicji wyklucza możliwość zastąpienia tego 'podręcznikiem historii'. Słowo 'wiedza' jest dla mnie czymś szerszym (bo i fikcja literacka jej dostarcza). Ale to tylko moje odczucia.

Otóż nie. Polecam zapoznanie się z kimś kto wyjaśni Ci znaczenia poszczególnych słów w języku polskim. Wiedza historyczna to pewna uporządkowana garść faktów dokonanych i siatka pojęciowa. Autorka niefortunnego zestawienia nie mówi w żadnym razie o literaturze beletrystycznej o tematyce okolo-wojennej, ale o źródle wiedzy historycznej. Nie może być źródłem wiedzy historycznej książka fabularna, która swoje nawet fikcyjne fabuły na zasadzie licentia poetica czerpie z wyobraźni autora, a nie z Faktów. Źródłem wiedzy o faktach mogą być li tylko zgodne z nimi dzieła, czy to fabularne czy opracowania. Znaczenia słowa fakt chyba nie muszę tłumaczyć, no chyba że to też inaczej rozumiesz?